İnsanlıq tarix boyu müxtəlif sahələrdə inanılmaz kəşflər edib. Bəzi kəşflər sivilizasiyaların inkişafına təkan verib, bəziləri isə elm və texnologiya sahəsində inqilabi dəyişikliklər yaradıb.
Valyuta.Az tarixin ən böyük 10 kəşfini təqdim edir:
1. Odun kəşfi (təxminən 1.5 milyon il əvvəl)
İnsanlığın ən qədim və ən vacib kəşflərindən biri odun istifadəsidir. İlk insanlar od vasitəsilə isinib, qida bişirə bilib və vəhşi heyvanlardan qorunublar. Od, həmçinin metallurgiya və keramika kimi sənətlərin inkişafına da təkan verib.
2. Təkərin ixtirası (təxminən e.ə 3500-cü il)
Təkər, bəşəriyyətin infrastruktur və nəqliyyat sahəsində etdiyi ən mühüm kəşflərdən biridir. O, yalnız arabaların deyil, həm də müxtəlif mexanizmlərin və maşınların inkişafına zəmin yaradıb.
3. Yazının kəşfi (təxminən e.ə 3100-cü il)
Şümerlər tərəfindən ixtira edilən yazı, insan tarixində mühüm dönüş nöqtəsi olub. Yazı vasitəsilə insanlar bilikləri və tarixi hadisələri gələcək nəsillərə ötürə biliblər. Yazının inkişafı elmin, qanunların və mədəniyyətin formalaşmasına kömək edib.
4. Elektrikin kəşfi (18-ci əsr)
Elektrik təbiətdə mövcud olsa da, Benjamin Franklin, Michael Faraday və Nikola Tesla kimi alimlər onun elmi əsaslarını müəyyən ediblər. Elektrik enerjisi müasir sivilizasiyanın əsas dayağına çevrilib və həyatımızın hər sahəsinə təsir edib.
5. Antibiotiklərin kəşfi (1928)
Alexander Fleming tərəfindən 1928-ci ildə kəşf edilən penisilin tibbdə inqilab yaradıb. Antibiotiklərin kəşfi sayəsində milyonlarla insan ölümcül infeksiyalardan xilas olub və tibbin inkişafı sürətlənib.
6. Telefonun ixtirası (1876)
Alexander Graham Bell tərəfindən ixtira edilən telefon insan ünsiyyətində dönüş nöqtəsi olub. Telefonun inkişafı sonralar mobil rabitə və internet texnologiyalarının yaranmasına səbəb olub.
7. "DNT"nın kəşfi (1953)
James Watson və Francis Crick tərəfindən müəyyən edilən DNT-nin ikiqat spiral strukturu biologiya və genetika elmlərində yeni dövrün başlanğıcını qoydu. Bu kəşf tibbdə, genetika mühəndisliyində və kriminologiyada əhəmiyyətli dəyişikliklərə yol açdı.
8. Atom enerjisinin kəşfi (20-ci əsr)
Albert Einsteinin nisbilik nəzəriyyəsi və Enrico Ferminin tədqiqatları atom enerjisinin kəşfinə gətirib çıxardı. Bu kəşf həm müharibədə istifadə edilən nüvə silahlarını, həm də dinc məqsədli nüvə energetikasını inkişaf etdirdi.
9. İnternetin kəşfi (20-ci əsrin sonları)
1960-cı illərdə ABŞ-da ARPANETin yaradılması ilə başlayan internet qlobal informasiya cəmiyyətinin əsasını qoydu. İnternet dünyada ünsiyyət, biznes, elm və təhsildə inqilabi dəyişikliklərə səbəb oldu.
10. Süni intellektin inkişafı (21-ci əsr)
Süni intellekt texnologiyalarının inkişafı avtomatlaşdırma, tibb, robototexnika və digər sahələrdə inqilabi dəyişikliklərə gətirib çıxarıb. Gələcəkdə süni intellektin daha da inkişaf edəcəyi və insan həyatına daha böyük təsir göstərəcəyi gözlənilir.
Bu kəşflər bəşəriyyətin inkişafını müəyyən edən ən vacib hadisələrdən sayılır. Onların hər biri insan həyatını asanlaşdırıb və dünyanı dəyişdirib. Gələcəkdə elmin və texnologiyanın daha hansı inanılmaz kəşflərə imza atacağını görmək maraqlı olacaq.
Valyuta.Az / SƏHƏR OXUSU
