“Rus Evi”nin isə ölkəmizdə hüquqi şəxs qismində qeydiyyatı mövcud olmayıb
Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin mətbuat katibi Ayxan Hacızadə Rusiya Federasiyasının “Rossotrudniçestvo” agentliyinin Azərbaycan Respublikası ərazisində fəaliyyətinə xitam verilməsi ilə bağlı yerli mətbuatın sualını cavablandırıb. Xarici İşlər Nazirliyinin Mətbuat xidməti idarəsindən verilən məlumata görə, A.Hacızadə bununla bağlı deyib: “Azərbaycan Respublikası ərazisində bu kimi təşkilatların fəaliyyəti milli qanunvericiliyə, ölkələr arasında qarşılılıq prinsipinə və ikitərəfli əsasda əldə olunmuş razılıqların tələblərinə uyğun olaraq tənzimlənir”.
O bildirib ki, “Rossotrudniçestvo”nun Azərbaycandakı nümayəndəliyi olan Rusiya İnformasiya-Mədəniyyət Mərkəzi - “Rus Evi”nin hüquqi şəxs qismində qeydiyyatının mövcud olmadığı və təşkilatın Azərbaycan qanunvericiliyini ciddi şəkildə pozduğu barədə Rusiya tərəfinə məlumat verildikdən sonra, fevralın 3-də “Rus Evi”nin fəaliyyətinə xitam verilməsi barədə Rusiya tərəfinə nota göndərilib: “Bununla, Azərbaycan tərəfinin ölkəmizdə “Rus Evi”nin fəaliyyətinə xitam verilməsi barədə qərarından irəli gələrək, Rusiya tərəfindən bu istiqamətdə müvafiq tədbirlər həyata keçirilməsi gözlənilir”.
Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin nümayəndəsi Mariya Zaxarova da rəsmi Moskvanın Bakıdakı “Rus Evi”nin fəaliyyətinin dayandırılmasına dair nota aldığını təsdiqləyib. Diplomat Rusiya tərəfinin “Rus Evi”nin qeydiyyatının başa çatdırılması üçün lazımi addımların atılmasına hazır olduğunu bəyan etdiyini bildirib. “Azərbaycan diplomatik kanallar vasitəsilə Bakıdakı “Rus Evi”nin fəaliyyətinə xitam verilməsinə dair nota göndərib. Buna cavab olaraq Rusiya tərəfi Azərbaycan qanunvericiliyinə uyğun olaraq “Rus Evi”nin qeydiyyatının başa çatdırılması üçün lazımi addımların atılmasına hazır olduğunu bildirib. Bu addımlar informasiya-mədəniyyət mərkəzlərinin yaradılması və fəaliyyət şərtlərinə dair ikitərəfli hökumətlərarası saziş əsasında atılacaq”, - deyə diplomat söyləyib.
Ümumiyyətlə, son zamanlar yayılan məlumatlar göstərir ki, “Rossotrudniçestvo” yaxın və uzaq xaricdə yaşayan soydaşları arasında əməkdaşlıq, rus dilinin yayılması və s. məsələləri prioritet elan etsə də, onun fəaliyyəti şəffaflıq üzərində qurulmayıb. Qurumun dünyanın 70-dən artıq ölkəsində 90-a yaxın nümayəndəliyi fəaliyyət göstərir. Təşkilatın tarixinə gəlincə, 1925-ci ildə keçmiş SSRİ-nin müvafiq strukturlarının xeyir-duası ilə təsis edilib və müxtəlif adlar altında işləyib. O dövrdə hədəf casusluq və “ağ qvardiya”nın xaricdə kök salmış nümayəndələrinin məhv edilməsi, rus icmasının daha çox yaşadığı yerlərdə aktiv fəaliyyət olub.
Təşkilat SSRİ-nin təhlükəsizlik orqanları, o cümlədən ovaxtkı NKVD, sonralar isə DTK və Müdafiə Nazirliyinin Baş Kəşfiyyat İdarəsindən aldığı əmr və tapşırıqlara uyğun fəaliyyət göstərib. SSRİ dağıldıqdan sonra “Rossotrudniçestvo”ya çevrilən təşkilatın adı dəfələrlə casus qalmaqallarında çəkilib. Yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi, 70-dən artıq ölkədə fəaliyyət göstərən təşkilat müxtəlif səbəblərdən altı ölkədə fəaliyyətini dayandırmalı olub. Onların beşi Avropa ölkəsidir və onların sırasında Sloveniya, Xorvatiya, Makedoniya, Monteneqro və Rumıniya daxildir.
Beləliklə, Azərbaycanın verdiyi qərarın ciddi hüquqi əsasları var. Dövlətimizin mövqeyi beynəlxalq hüquqa və milli qanunvericiliyə əsaslanır.
Nardar BAYRAMLI