Demensiyanın 5 başlanğıc əlaməti bunlardır
Zehni funksiyalar ailə əlaqələri və sağlamlıq sistemlərini dərin təsir edən mürəkkəb xəstəlik: demensiya. Erkən diaqnoz və müalicə həyati əhəmiyyət kəsb edir.
Qlobal.net xəbər verir ki, mütəxəssislər, yaddaş itkisinin erkən mərhələlərində aşkar edilməsinin həyati əhəmiyyət daşıdığını vurğulayır. Erkən diaqnoz şiddətli əlamətlərin gecikməsinə kömək edə bilər və xəstələrə daha yaxşı həyat keyfiyyəti təmin edə bilər. İngiltərənin Alzheimer Dərnəyi və New York Times erkən əlamətlərin tanınmasının vacib olduğunu qeyd edir, çünki yaddaş itkisi ilə yanaşı, Demensiyanın başlanğıcı ola biləcək digər əlamətlər də mövcuddur.
1.ŞƏXSİYYƏT DƏYİŞİKLİKLƏRİ:
Angelina Sutinin tədqiqatına görə, demanslı şəxslər zehni geriləmə başlamadan əvvəl şəxsiyyət dəyişiklikləri yaşayır. Sosial aktivlik, uyğunlaşma və məsuliyyətdə azalma müşahidə olunur. Bu dəyişikliklər gündəlik davranışlarda, məsələn, sosial təcrid və daralmış sosial dairə kimi görünə bilər. Sutin, bu göstəricilərin yaddaş problemlərindən daha asan fərq edildiyini qeyd edir.
2.QOXU İTKİSİ:
Qoxu itkisi, Alzheimer, Lewy cisimcikli yaddaş itkisi və Parkinson xəstəliklərinin erkən əlamətlərindəndir. Qoxu alma sistemi, digər simptomlardan əvvəl zədələnir. Alzheimerdə qoxular hiss olunur, amma qarışdırılır; Parkinson və Lewy cisimcikli yaddaş itkisi isə qoxular hiss edilmir. Bu, erkən diaqnoz üçün vacibdir.
3.SÜRÜŞ ÇƏTİNLİYİ:
Washington Universitetinin nevroloji professoru Ganesh Babulalın dediyinə görə, avtomobil idarə etmə çətinliyi, digər simptomlar başlamazdan əvvəl belə, zehni geriləmənin ilk əlamətlərindən biri ola bilər. Sürüş, bir neçə zehni sistemi birləşdirir və hər hansı bir pozuntu qəza riskini artıra bilər. Görmə problemləri və ya dərman yan təsirləri kimi yaşa bağlı fiziki məsələlər də rol oynaya bilər, amma bu dəyişikliklərin fərqində olmaq vacibdir.
4. YUXU POZUNTULARI:
Yuxu pozuntuları yaşlılıqda yayğındır, amma səhər saat 3-də oyanmaq və ya gündüz ayıq qala bilməmək kimi ani dəyişikliklər bunama əlamətləri ola bilər. Alzheimerdə yuxunu tənzimləyən beyin sahələri əvvəlcə təsirlənir. Lewy cisimcikli bunama və Parkinsonda REM yuxusu pozuntuları baş verir, xəstələr yuxuda şiddətli davranışlar göstərir. Bu dəyişikliklər, nevrodejenerativ xəstəliklərin erkən əlamətləri ola bilər.
5. MALİYYƏ PROBLEMLƏRİ:
Maliyyə problemləri, zehni və davranış dəyişiklikləri ilə birgə ortaya çıxdıqda yaddaş itkisi əlaməti ola bilər. Qəbzləri ödəməyi unudmaq, impulsiv alışveriş və etibarsız insanlara güvənmək kimi dəyişikliklər, xüsusilə frontotemporal demansda, beyin funksiyalarında pozulma olduğunu göstərə bilər. Nevrolog Winston Chiong’a görə, maliyyə idarəetməsi bir neçə beyin sahəsini əhatə edir və zehni problemlərin ilk əlamətlərindən biridir.
Səbinə
Qlobal.net
