Bakı. Trend:
Bakıda iş saatlarının dəyişdirilməsi müzakirə olunur. Əsas səbəbkimi isə tıxacların azalacağı göstərilir.
Əgər paytaxtda iş saatları dəyişərsə, bununtıxacların azalmasına təsiri olacaqmı?
Bakı ölkənin ən böyük və ən sıx məskunlaşmış şəhəridir.Şəhərdəki nəqliyyat sıxlığı yüksəkdir. Xüsusən iş saatlarındaşəhərdaxili yol şəbəkəsi və ictimai nəqliyyat yüklənir. Bu sıxlıqhəm sürücülərin vaxtını alır, həm də nəqliyyat vasitələrininsərnişinləri üçün narahatlıq yaradır.
İş saatlarının dəyişdirilməsi nəqliyyat sıxlığını azaltmaqməqsədilə bəzi şəhərlərdə tətbiq edilən bir tədbirdir. Bakıda da buyanaşmanın tətbiqi müəyyən üstünlüklər verə bilər.
Ən əsas fayda sıxlıq dövrlərinin yayılması ilə əlaqədardır.Bakıdakı iş saatlarının eyni vaxtda olması, təxminən bütünişçilərin və tələbələrin eyni vaxtda yola çıxması nəticədə böyüktıxacların yaranmasına səbəb olur. Bu tıxacların qarşısını almaqüçün iş saatlarının bir neçə qrupa ayrılması faydalı ola bilər.
Məsələn, səhər saat 9-dan əvvəl başlayan iş saatları ilə 10:00və ya 11:00-da başlayan iş saatlarını birləşdirərək, əhalinin dahageniş saat dilimində işə çıxması təmin edilə bilər. Bu da nəqliyyatvasitələrinin, xüsusən də avtobusların və metro qatarlarınınsıxlığını azalda bilər.
Nəqliyyat məsələləri üzrə ekspert Rauf Ağamirzəyev fərqlidüşünür. O, Trend-ə açıqlamasında bildirib ki, gün ərzində Bakıya300 min avtomobil daxil olur:
"Ötən il bəzi islahatlarla müəyyən işlər görüldü. Küçə, yolsahəsində ən dəyərli resurs olan torpağın istifadəsi yönündə qərarverildi. Avtobus, mikromobillik zolaqları çəkildi. İlkin olaraqavtobuslarda sürət və sərnişin sayı artdı. Bu gün iş saatlarınındəyişdirilməsi effekt verməz. Amma nəqliyyat sahəsində dövlətproqramının tam icrası yaxın 5 il ərzində nəzərdə tutulub. Buradarelsli nəqliyyat, metronun 10 stansiyasının çəkilməsi, şəhərətrafıelektrik qatarı şəbəkəsinin genişləndirilməsi əsasdır.
Savadlı inteqrasiyanın təşkil olunması, yəni avtobusdan metroya,dəmiryoluna keçid, eləcə də, habların qurulması, "bruttomüqavilə"lərə keçid vacibdir ki, ictimai nəqliyyata meyil artsın.Tələbələr və pensionerlər üçün güzəştlər edilməli, dayanacaqlaragedən səkilər abad olmalıdır. Bu tədbirlər görüldükdən sonra işsaatlarının dəyişdirilməsi müsbət nəticə verə bilər. Lakinsadaladıqlarım görülmədən sadəcə iş saatlarını dəyişmək effektivolmayacaq".
İctimai nəqliyyat Bakıdakı sıxlığın ən çox hiss olunduğusahələrdən biridir. Əgər iş saatları dəyişdirilərsə, daha azinsanın eyni vaxtda metroya və ya avtobusa minməsi, onların daharahat və sürətli şəkildə xidmət almasına imkan verə bilər. Bu, həmdə nəqliyyat şirkətlərinin resurslarının daha effektiv istifadəsinəgətirib çıxara bilər. Nəticə etibarilə, insanların tıxaclarda dahaaz vaxt keçirməsi, iş yerinə daha rahat və vaxtında çatmalarımümkündür.
İş saatlarının dəyişdirilməsi yalnız ictimai nəqliyyata deyil,eyni zamanda, şəxsi nəqliyyat vasitələrinin sayına da təsir edəbilər. Eyni zamanda, avtomobil istifadəçilərinin işə getdiyisaatlar dəyişdikcə, tıxaclar daha bərabər şəkildə paylanacaq. Buisə yol hərəkətinin daha ardıcıl və təxmin edilə bilən olmasınasəbəb olar. Tıxacın müəyyən dövrlərdə yığılmaması avtomobilidarəçilərinə daha az stress və vaxt itkisi gətirər.
Lakin iş saatlarının dəyişdirilməsi müsbət nəticələr verəbiləcəyi halda, bəzi çətinliklər və qarşılaşılacaq problemlər dəmövcuddur:
İş saatlarının dəyişdirilməsi müəyyən sahələrdə iqtisadiçətinliklərə səbəb ola bilər. Məsələn, bəzi sahələrdə, xüsusən dəxidmət sektoru və ticarət sahəsində iş saatlarının dəyişməsiişçilərin əməkhaqqı və əmək bazarında dəyişikliklərə yol aça bilər.Yaxud da müxtəlif sektorlarda iş saatlarının fərqli olması müştərixidmətlərinə təsir göstərə bilər. Buna görə də iş saatlarınıdəyişdirərkən, iqtisadi sektorlarda müəyyən tənzimləmələr vəbalanslaşdırmalar aparılmalıdır.
Əgər fərqli sektorlar üçün iş saatları təyin edilsə, ictimaixidmətlər, o cümlədən, metro, avtobuslar, tibbi xidmətlər və təhsilmüəssisələrinin fəaliyyətləri arasında koordinasiya problemiyaranması mümkündür. Bu da sosial xidmətlərin keyfiyyətinə vəcəmiyyətin ümumi rifahına mənfi təsir göstərə bilər. Həmçinin, bəzimüəssisələrdə iş saatlarının dəyişdirilməsi, əməkdaşların daha çoxişləməsinə və ya yorğunluğa yol aça bilər.
Bakıda bir çox insanın ailə və sosial həyatında müəyyən rutinlərmövcuddur. İş saatlarının dəyişdirilməsi, bəzən insanlar üçünalışdıqları gündəlik həyatı pozan bir amil ola bilər. Xüsusən ailəüzvləri arasında koordinasiya və vaxt planlaması ilə bağlıçətinliklər yarana bilər. Bu isə sosial narazılığa səbəb olabilər.
Bakıdakı iş saatlarının dəyişdirilməsi nəqliyyat sıxlığınıazaltmaq üçün potensial bir həll yolu ola bilər. Bu cürdəyişikliklər nəqliyyat axınının daha balanslı şəkildəpaylanmasına, ictimai nəqliyyatda sıxlığın azaldılmasına və yolhərəkətinin optimallaşdırılmasına kömək edə bilər. Lakin bununuğurlu ola bilməsi üçün iqtisadi, sosial və mədəni amillərin nəzərəalınması, həmçinin, ictimai xidmətlər və nəqliyyatinfrastrukturunun inkişaf etdirilməsi vacibdir.
Beləliklə, iş saatlarının dəyişdirilməsi həm müsbət nəticələrverə bilər, həm də bəzi çətinliklər yarada bilər. Bu məsələninuğurla həyata keçirilməsi üçün müvafiq tənzimləmələr vəbalanslaşdırmalar həyata keçirilməlidir.
