D vitamini çatışmazlığı yalnız sümük sağlamlığına deyil, ümumi sağlamlığa da ciddi təsir göstərə bilər. Əzələ ağrıları, kövrək sümüklər və daimi yorğunluq kimi əlamətlər bu vacib vitaminin çatışmazlığını göstərə bilər.
D vitamini çatışmazlığının əsas əlamətləri:
-
Sümük və əzələ ağrıları: Xüsusilə bel, omba və ayaqlarda ağrılar müşahidə edilə bilər.
-
Yorğunluq və halsızlıq: Daimi yorğunluq hissi və enerji çatışmazlığı.
-
Tez-tez xəstələnmə: İmmunitet sisteminin zəifləməsi nəticəsində infeksiyalara meyillilik artır.
-
Depressiya və ruh halının dəyişməsi: Əhval-ruhiyyədə enişlər və depressiya əlamətləri.
-
Saç tökülməsi: Adi normadan artıq saç itirilməsi.
-
Sümük əriməsi (osteoporoz): Sümüklərin zəifləməsi və qırılma riskinin artması.
D vitamini çatışmazlığının səbəbləri:
-
Günəş işığına kifayət qədər məruz qalmamaq: Dərinin günəş işığı ilə birbaşa təması D vitamini sintezi üçün vacibdir. Qapalı məkanlarda çox vaxt keçirmək və ya günəşdən qoruyucu vasitələrdən həddindən artıq istifadə etmək bu sintezi azalda bilər.
-
Qidalanma çatışmazlığı: D vitamini ilə zəngin qidaların (məsələn, yağlı balıqlar, yumurta sarısı, zənginləşdirilmiş süd məhsulları) az qəbul edilməsi.
-
Dəri rəngi: Tünd dəri rənginə sahib olan insanlarda dəridəki melanin piqmenti günəş şüalarının D vitamini sintezini azaldır.
-
Yaş: Yaş artdıqca dərinin D vitamini sintez etmə qabiliyyəti azalır.
D vitamini səviyyəsini artırmaq üçün tövsiyələr:
-
Günəş işığı: Gündə ən azı 15-20 dəqiqə günəş işığına məruz qalmaq. Dərinin birbaşa günəş işığı ilə təması vacibdir; pəncərə arxasından və ya geyim üzərindən alınan günəş işığı kifayət etmir.
-
Qidalanma: D vitamini ilə zəngin qidaları rasiona daxil etmək:
-
Yağlı balıqlar (qızılbalıq, skumbriya, tuna)
-
Yumurta sarısı
-
Zənginləşdirilmiş süd və süd məhsulları
-
Göbələklər
-
-
Əlavələr: Həkim məsləhəti ilə D vitamini əlavələri qəbul etmək. Dozaj və qəbul müddəti həkim tərəfindən müəyyən edilməlidir.
D vitamini çatışmazlığının qarşısını almaq və sağlamlığı qorumaq üçün bu tövsiyələrə əməl etmək vacibdir. Əgər yuxarıda sadalanan əlamətləri müşahidə edirsinizsə, həkimə müraciət etməyiniz məsləhətdir.
