“Belə bir fikir var ki, qırmızı ətin insan orqanizminə faydadan çox zərər gətirir. Bəzi insanlar hətta onun istehlakından tamamilə imtina etməyə çağırırlar. Lakin bu məsələ o qədər də aydın deyil”.
Yeniavaz.com xəbər verir ki, bu barədə edokrinoloq, diyetoloq, tibb elmləri namizədi Oksana Mixaleva gazeta.ru-ya müsahibəsində deyib.
Əvvəlcə həkim qeyd edib ki, qırmızı ətdən danışarkən təbii qırmızı ətlə sənaye üsulu ilə istehsal olunan əti (kolbasa, sosiska və s.) ayırmaq lazımdır:
“Ət qastronomiyasına gəldikdə, yaşından asılı olmayaraq bütün insanların ondan imtina etməsi tövsiyə olunur, çünki belə məhsulların istifadəsi yalnız sağlamlığa zərər verə bilər.
Əgər təbii qırmızı ətdən danışırıqsa, onda Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) mövqeyinə görə, onun istehlakı 50 yaşdan yuxarı insanlar üçün məhdudlaşdırılmalıdır. Bu yaşda ayda bir dəfədən çox olmamaqla qırmızı ət yemək məsləhət görülür. Qalan vaxtda ağ ət (toyuq), balıq, süd məhsulları və bitki zülalı kimi digər protein mənbələrindən istifadə etmək tövsiyə olunur. Bu isə bir sıra səbəblərlə izah olunur”.
Mixaleva qeyd edib ki, birincisi, qırmızı ətin daha yüksək xolesterol tərkibi var:
“Və damar aterosklerozunun inkişaf riskinin yaşla artdığını nəzərə alsaq, qırmızı ət istehlakı bu xəstəliyin inkişafını sürətləndirə bilər. Və müvafiq olaraq, insult və infarkt kimi ürək-damar xəstəliklərinin inkişaf riskini artırır.
Bundan əlavə, qırmızı ət həzm olunduqda bağırsaqlarda bəzi kanserogenlər əmələ gəlir. Normalda onlar bağırsaqlarda əmələ gələ bilirlər, lakin orqanizm onlardan uğurla xilas olur. Ancaq yaşla birlikdə bədənin xərçəngə qarşı müdafiəsi azala bilər, buna görə də qırmızı ət istehlak edərkən xərçəngə tutulma riski xüsusilə 50 yaşdan yuxarı insanlarda yaşla artır.
Bu vəziyyətdə yemək növü xüsusilə vacibdir. Məsələn, qaynadılmış ətdə qızardılmış ətdən və ya xüsusilə açıq odda bişmiş ətdən daha az kanserogen var. Yəni bu baxımdan qırmızı ət kababları ən təhlükəlidir.
ÜST və Beynəlxalq Xərçəng Araşdırmaları Təşkilatı qırmızı əti bağırsaq xərçəngi və bəzi digər xərçəng növlərinin inkişafı baxımından II sinif kanserogen təhlükəsi kimi təsnif edir. Sənayedə istehsal olunan qırmızı ət isə birinci sinif xərçəng riski kimi təsnif edilir.
Bundan əlavə, qırmızı ət yüksək sidik turşusu riskini artıran purinlərlə zəngindir. Bunun fonunda yaşlı insanlarda və meylli şəxslərdə podaqra, oynaqların zədələnməsi və sidik-damar xəstəliyi inkişaf edə bilər”.
Bununla belə, o vurğulayıb ki, bu, hər kəsin qırmızı ətdən imtina etməsi demək deyil:
“Əgər onun müsbət xüsusiyyətlərindən danışsaq, onun tərkibində insan orqanizmi üçün bütün zəruri amin turşuları, həmçinin uşaqlar, qadınlar, xüsusilə hamiləlik dövründə, aktiv həyat tərzi keçirən kişilər üçün lazım olan çoxlu dəmir var.