Ayaz Salayevin müzakirələrə səbəb olan açıqlamasının xülasəsini oxudum, verilişə tam baxmağa imkan olmadı. Çox təəssüflər olsun ki, hörmətli Ayaz müəllim qismən haqlı olsa da, məsələni yanlış qoyub. Problemin qoyuluşu yanlışdırsa, onu düzgün təhlil etmək və çıxış yollarını tapmaq mümkün deyil. Odur ki, gəlin, ilk növbədə məsələni düz qoyaq.ə
Məsələ budur ki, Azərbaycan dili tam müstəqil dildir və tam müstəqil dil olaraq da dövlət dilimizdir. Dil müstəqilliyimizin 5 əsas kateqoriyası var.
1. Hüquqi müstəqillik;
2. Siyasi müstəqillik;
3. Dilin xarici təsirlərə müqaviməti;
4. Mədəni müstəqillik;
5. Texnoloji müstəqillik.
Dil müstəqilliyimizə isə, əsasən 4 amil təsir edir:
- Qloballaşma: Bu prosesdə dünyada dominant dillər Azərbaycan dilinə təsir göstərir.
- Keçmiş müstəmləkəçilik təcrübəsi: Rusiyanın assimilyasiya siyasəti ana dilimizə 200 ildir ki təsir edir.
- Dil siyasəti və dövlət dəstəyi: Dilin dövlət səviyyəsində dəstəklənməsi və təşviqi ilə bağlı ciddi problemlər var. Məsələn, bu yaxınlarda rəsmi şəkildə elan olundu ki, ölkə telekanallarında yerli cizgi filmləri, demək olar ki, nümayiş olunmur.
Demoqrafik amillər: Xarici ölkələrə uzunmüddətli gediş-gəlişlər, miqrasiya müəyyən təsirlər yaradır.
Bu deyilənləri ümumiləşdirsək, Azərbaycan dilinə 4 əsas təhdid var:
1) Rus dili.
2) İngilis dili.
3) Türk dili.
4) Güney Azərbaycanda davam edən assimliyasiya siyasətinin səbəbi kimi fars dili.