Hakerlər kompüter sistemləri və şəbəkələrinə icazəsiz daxil olaraq müxtəlif məqsədlər üçün fəaliyyət göstərən şəxslərdir.
Turkustan.az Lent.az-a istinadla onların fəaliyyəti və istifadə etdikləri metodlar haqqında bəzi maraqlı məqamları sizlərə təqdim edir:
Hakerlərin fəaliyyət növləri:
ara papaqlı hakerlər (Black Hat Hackers): Bu hakerlər şəxsi mənfəət, məlumat oğurluğu və ya sistemlərə zərər vermək məqsədi ilə qanunsuz fəaliyyət göstərirlər. Onlar zərərli proqramlar (malware), fişinq hücumları və DDoS hücumları kimi metodlardan istifadə edirlər.
Ağ papaqlı hakerlər (White Hat Hackers): Etik hakerlər olaraq da bilinən bu qrup, sistemlərin təhlükəsizlik zəifliklərini aşkar etmək və onları aradan qaldırmaq üçün çalışırlar. Onlar təşkilatlar tərəfindən kibertəhlükəsizlik üzrə mütəxəssis kimi işə götürülürlər.
_1740044745.webp)
Hakerlərin istifadə etdiyi metodlar:
Zəifliklərin Aşkarlanması və istismarı: Hakerlər proqram təminatları və sistemlərdəki zəiflikləri müəyyən edərək, bu boşluqlardan faydalanırlar. Bu məqsədlə müxtəlif alətlər və texnikalardan istifadə edirlər.
Gizlilik və Anonimlik: Hücumlarını həyata keçirərkən izlərini gizlətmək üçün VPN, proxy serverlər və digər anonimlik vasitələrindən istifadə edirlər.
Sosial mühəndislik: İnsanları manipulyasiya edərək məxfi məlumatları əldə etmək üçün sosial mühəndislik texnikalarından istifadə edirlər. Məsələn, fişinq hücumları ilə istifadəçiləri aldatmaq bu metodlardan biridir.
Məşhur Haker hücumları və qrupları:
Dövlət Dəstəyi ilə Hakerlər: Bəzi haker qrupları hökumətlər tərəfindən dəstəklənir və kibercasusluq, təxribat və ya kibermüharibə məqsədləri üçün fəaliyyət göstərirlər.
Tarixi Hücumlar: 1903-cü ildə britaniyalı Nevil Maskelayn, Qulyelmo Markoninin simsiz teleqraf nümayişini pozaraq ilk haker hücumlarından birini həyata keçirmişdir.
Hakerlərə qorunmaq üçün aşağıdakı tədbirləri görmək vacibdir:
1. Güclü və unikal şifrələrdən istifadə edin:
Mürəkkəb şifrələr yaradın:
Böyük və kiçik hərflər, rəqəmlər və xüsusi simvollardan ibarət ən azı 12 simvolluq şifrələr seçin.
Fərqli hesablar üçün müxtəlif şifrələr:
Hər bir onlayn hesab üçün unikal şifrə istifadə edin ki, bir hesabın sındırılması digər hesabların təhlükəsizliyini təhdid etməsin.
Şifrə menecerlərindən istifadə edin:
Şifrələrinizi yadda saxlamaq və idarə etmək üçün etibarlı şifrə menecerlərindən faydalanın.
2. İki faktorlu doğrulamanı (2FA) aktivləşdirin:
Əlavə təhlükəsizlik qatı:
Hesablarınıza giriş zamanı əlavə təsdiq tələb edən 2FA funksiyasını aktiv edin. Bu, hakerlərin hesablarınıza icazəsiz daxil olmasını çətinləşdirir.
3. Proqram təminatını mütəmadi yeniləyin:
Ən son versiyalardan istifadə:
Əməliyyat sistemləri, tətbiqlər və antivirus proqramlarını daim yeniləyərək, məlum zəifliklərdən qorunun.
4.Şübhəli mesaj və keçidlərə diqqət edin:
Fişinq hücumlarına qarşı ehtiyatlı olun:
Naməlum və ya şübhəli mənbələrdən gələn e-poçt və mesajlardakı keçidlərə klikləməyin və ya əlavələri yükləməyin.
URL-ləri yoxlayın:
Keçidlərə klikləmədən əvvəl URL-lərin düzgünlüyünü və etibarlılığını yoxlayın.
5. İctimai Wi-Fi şəbəkələrində ehtiyatlı olun:
VPN İstifadə edin:
İctimai Wi-Fi şəbəkələrinə qoşularkən məlumatlarınızı şifrələmək üçün Virtual Şəxsi şəbəkə (VPN) xidmətlərindən istifadə edin.
6. Məxfilik parametrlərini tənzimləyin:
Sosial media hesabları:
Şəxsi məlumatlarınızı qorumaq üçün məxfilik parametrlərinizi nəzərdən keçirin və lazım olduqda dəyişdirin.
İstifadə Olunmayan Hesabları Silin:
Artıq istifadə etmədiyiniz onlayn hesabları ləğv edin ki, məlumatlarınızın sızma riski azalsın.
7. Antivirus və Antimalware proqramlarından istifadə edin:
Cihazlarınızı qoruyun:
Etibarlı təhlükəsizlik proqramları quraşdıraraq, cihazlarınızı zərərli proqramlardan və haker hücumlarından qoruyun.
8. Məlumatların ehtiyat nüsxəsini yaradın:
Daimi yedəkləmə:
Vacib məlumatlarınızı mütəmadi olaraq xarici yaddaş qurğularına və ya etibarlı bulud xidmətlərinə yedəkləyin.
9. Təhlükəsizlik maarifləndirilməsi:
Kibertəhlükəsizlik təhdidləri və qorunma üsulları haqqında məlumatlı olmaq üçün müvafiq təlimlərdə iştirak edin və ya etibarlı mənbələrdən məlumat əldə edin. Bu tədbirləri həyata keçirməklə, hakerlərin hücumlarından qorunmaq və şəxsi məlumatlarınızın təhlükəsizliyini təmin etmək mümkündür.
