Bakı, 3 mart, AZƏRTAC
Pittsburq Universitetində aparılan tədqiqat bəzi daun sindromlu insanların Alzheimer xəstəliyinə qarşı müqavimət göstərə biləcəyi faktını ortaya qoyur.
AZƏRTAC “MedicalXpress” portalına istinadla xəbər verir ki, daun sindromlu insanlarda Alzheimer xəstəliyi səbəbindən demans riski 90 faizdən çoxdur. Lakin alimlər bəzi daun sindromlu şəxslərin bu xəstəliyi inkişaf etdirmədiyini müşahidə ediblər və bunun səbəbini araşdırmağa başlayıblar. Bu yaxınlarda “Alsheimer’s & Dementia” jurnalında dərc edilən bir tədqiqatda alimlər daun sindromlu bir qadının beynində Alzheimer xəstəliyinə aid neyropatoloji dəyişikliklər tapdıqları halda, onun həyatının sonuna qədər koqnitiv olaraq stabil qaldığını aşkarlayıblar.
Tədqiqatda Kaliforniya Universitetindən professor Elizabeth Head və onun komandası iştirak edib. Onlar ABC-DS (Alzheimer Biomarker Konsorsiumu – Daun Sindromu) tədqiqat proqramına daxil olan bir qadının 10 il ərzində klinik qiymətləndirməsini aparıblar. O, dünyasını dəyişdikdən sonra beyni bağışlanaraq yüksək dəqiqlikli MRT (maqnit rezonans tomoqrafiyası) vasitəsilə Pittsburq Universitetində analiz edilib. Tədqiqatçı Jr-Jiun Liou MRT görüntülərini araşdırarkən gözlənilməz bir nəticə ilə qarşılaşıb: qadının beynində Alzheimer xəstəliyinin tipik neyropatoloji əlamətləri olsa da, o, sağlığında heç bir demans simptomu göstərməyib. Bu kəşf alimləri düşündürüb: Necə olur ki, bir insanın beynində Alzheimer xəstəliyinin göstəriciləri var, lakin o, idrak funksiyalarını qoruyur? Alimlər bu qadının koqnitiv sabitliyinin yüksək təhsil səviyyəsi və ya genetik faktorlarla əlaqəli ola biləcəyini ehtimal edirlər. Bu tədqiqatın nəticələri bir neçə istiqamətdə mühüm təsir göstərə bilər:
Diaqnostik yanaşmaların təkmilləşdirilməsi: Alzheimer xəstəliyinin gizli formada ola biləcəyini nəzərə alaraq, mövcud diaqnostik metodlar yenidən nəzərdən keçirilə bilər.
Dərman sınaqlarının genişləndirilməsi: Klinik tədqiqatlar üçün yeni meyarlar müəyyən edilə bilər ki, bu da xəstəliyin müalicəsində daha effektiv yanaşmaların inkişafına kömək edə bilər.
Genetik və həyat tərzi faktorlarının araşdırılması: Alimlər Alzheimer xəstəliyinə qarşı müqavimət göstərən genetik və həyat tərzi faktorlarını müəyyən edə bilsələr, bu, yalnız daun sindromlu şəxslər üçün deyil, geniş əhali üçün də yeni qoruyucu strategiyalar təklif edə bilər.
Professor E.Head bildirib: “Əgər biz bu qadının beyninin Alzheimer patologiyasına baxmayaraq, yaxşı işləməsinə imkan verən amilləri müəyyən edə bilsək, bu biliklər daha çox insana kömək edə bilər”.
Bu tədqiqat daun sindromlu insanların beynində Alzheimer xəstəliyinin inkişafına dair yeni yanaşmalar təqdim etməklə yanaşı, demansın qarşısını almaq üçün daha geniş tədqiqatlara yol açır.
