Azər Süleymanov,
YAP Nəsimi rayon təşkilatının sədri
Hər il martın 8-də dünya üzrə qeyd olunan Beynəlxalq Qadınlar Günü qadınların siyasi, iqtisadi, sosial və mədəni sahələrdəki mübarizəsini və nailiyyətlərini vurğulayan mühüm bir tarixdir. Azərbaycan üçün bu gün xüsusi əhəmiyyət kəsb edir, çünki ölkəmizdə qadınlar tarix boyu cəmiyyətin inkişafında mühüm rol oynamış, eyni zamanda müasir dövrdə də hüquq və bərabərlik uğrunda əhəmiyyətli addımlar atılmışdır. Bu məqalədə Azərbaycan tarixində qadınların rolu, onların hüquqlarının hüquqi əsasları və ölkədə qadın siyasətinin effektivliyini təmin edən amillərə nəzər salacağıq.
Azərbaycan qadınları tarix boyu milli kimliyin, mədəniyyətin və mənəviyyatın əsas daşıyıcılarından biri olmuşdur. Sürətlə maariflənən qadınlarımız yüz illərdən bəri formalaşmış milli dəyərlərə sadiq qalmaqla ana dilimizin və mədəniyyətimizin ən etibarlı dayağı kimi çıxış etmişlər. Orta əsrlərdən başlayaraq, Azərbaycan qadınları ədəbiyyatda, incəsənətdə və ictimai həyatda öz izlərini qoymuşlar. XIX əsrdə isə maarifçilik hərəkatı ilə qadınların təhsilə cəlb olunması prosesi sürətlənmişdir. XX əsrin əvvəllərində Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin qurulması ilə qadınların seçib-seçilmək hüququ tanınmış, bu da Şərq aləmində ilk dəfə baş verən mühüm hadisələrdən biri olmuşdur.
Azərbaycan qadınlarının seçib-seçilmək hüququnu əldə etməsi 1918-ci ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaranması ilə mümkün olmuşdur. Bu, qadın hüquqları baxımından inqilabi bir addım idi və Azərbaycanı bir çox Qərb ölkələrindən belə irəli aparırdı. Bu hüquq sonrakı dövrlərdə də qorunub saxlanılmış və müasir Azərbaycan Respublikasında qadınların siyasi həyatda fəal iştirakına zəmin yaratmışdır.
Azərbaycan qadın hüquqlarının təmin edilməsi üçün həm milli, həm də beynəlxalq səviyyədə mühüm addımlar atmışdır. 1995-ci ildə BMT-nin “Qadınlara münasibətdə ayrı-seçkiliyin bütün formalarının ləğv olunması haqqında” Konvensiyasına qoşulan Azərbaycan, bu öhdəlikləri yerinə yetirmək üçün geniş qanunvericilik bazası formalaşdırmışdır. 2006-cı ildə qəbul olunmuş “Gender (kişi və qadınların) bərabərliyinin təminatları haqqında” Qanun və 2010-cu ildə qəbul edilmiş “Məişət zorakılığının qarşısının alınması haqqında” Qanun qadın hüquqlarının qorunmasında mühüm rol oynayır. Bu qanunlar cinsi mənsubiyyətə görə ayrı-seçkiliyi aradan qaldıraraq, qadınlara bərabər imkanlar yaradır.
Ölkəmizdə Qadın Siyasətinin Effektivliyini Təmin Edən Amillər
Azərbaycanda qadın siyasətinin effektivliyi bir sıra mühüm təşəbbüslər və qanunvericilik aktları ilə təmin olunmuşdur:
8 Mart - Beynəlxalq Qadınlar Günü Azərbaycan qadınlarının tarixi nailiyyətlərini və müasir dövrdəki uğurlarını qeyd etmək üçün əla fürsətdir. Ölkəmizdə qadınların hüquqlarının qorunması və gender bərabərliyinin təmin edilməsi istiqamətində atılan addımlar Azərbaycanı regionda nümunəvi dövlətlərdən birinə çevirmişdir. Bu gün qadınlarımız həm ailədə, həm də cəmiyyətdə öz layiqli yerlərini tutaraq, milli dəyərlərimizin qorunmasında və inkişafında mühüm rol oynamağa davam edirlər.
