AZ

Yer kürəsində ən qədim zərbə krateri tapılıb

Yazını böyüt
Yazını kiçilt

Alimlər Yer kürəsində ən qədim zərbə kraterini tapıblar və bu, planetimiz və həyatın mənşəyi haqqında anlayışımızı dəyişir.

Hafta.az-ın yazdığına görə, krateri yaradan meteorit 3,5 milyard il əvvəl Yerə düşüb. Əvvəllər məlum olan ən qədim kraterin 2,2 milyard il yaşı var idi. Bu, Yerin əvvəllər bilmədiyimiz böyük təsirlərə məruz qaldığını göstərir və geridə qalan kraterlər Yerdə həyatın başladığı yer ola bilər.

Tədqiqatda iştirak edən elm adamları bunu meteoritin vurması nəticəsində yaranan sıx təzyiqin arxasında qalan “parçalanma konusları” sayəsində aşkar edə biliblər.

Kurtin Universitetindən Tim Conson deyir: "Aya baxaraq bilirik ki, ilk Günəş sistemində böyük təsirlər çox olub. İndiyə qədər həqiqətən qədim kraterlərin olmaması geoloqların onlara böyük ölçüdə məhəl qoymaması deməkdir”.

Bu tədqiqat Yerin təsir tarixinin tapmacasının kritik bir hissəsini təqdim edir və zamanla bir çox digər qədim kraterlərin aşkar oluna biləcəyini göstərir.

Kurtinin başqa professoru Kris Kirkland deyir ki, tapıntılar təkcə ilk həyatın inkişaf etdiyi mühitləri deyil, həm də bu gün inkişaf etdiyi qitələri kəşf etməyə kömək edə bilər.

"Təsirli kraterlər isti su hovuzları kimi mikrob həyatı üçün uyğun mühitlər yaratdığından, bu təsirin aşkarlanması və eyni dövrdən daha çox şeyin tapılması həyatın necə başladığı haqqında çox şey izah edə bilər", - o deyib

Bu, həm də qabığın əmələ gəlməsi haqqında anlayışımızı kökündən dəyişir: Bu toqquşmadan əldə edilən böyük enerji ya Yer qabığının bir hissəsini digərinin altına itələməklə, ya da Yer mantiyasının dərinliklərindən maqmanı səthə doğru qalxmağa məcbur etməklə, Yerin erkən qabığının formalaşmasında rol oynamış ola bilər.

Tapıntıları təsvir edən "Qərbi Avstraliyanın Pilbara Kratonunda Paleoarxe krateri" adlı araşdırma “Nature Communications” jurnalında dərc edilib.

Seçilən
50
hafta.az

1Mənbələr