Turşu-əsas balansı (pH) orqanizmdə turşu və qələvi nisbətini əks etdirən mühüm göstəricidir. Normalda insan qanının pH səviyyəsi 7,35-7,45 aralığında saxlanılır. Bununla belə, tarazlıq pozulduqda, asidoz kimi tanınan turşuluq vəziyyəti baş verə bilər. Bu vəziyyət sağlamlığa mənfi təsir göstərə bilər.
“Medicina” xəbər verir ki,ümumi praktikant Tatyana Zaxarovaturşuluğun niyə baş verməsindən danışıb:
“Asidoz bədəndə həddindən artıq turşu yığıldıqda və ya qələvi maddələrin itirilməsi nəticəsində pH-nın turşuluğa doğru sürüşməsinə səbəb olur.
Buna müxtəlif amillər, o cümlədən qeyri-kafi qidalanma, daxili orqan xəstəlikləri, metabolik pozğunluqlar və ya intoksikasiya səbəb ola bilər.
Əsas səbəblər:
Yanlış qidalanma. Turşu-əsas balansının pozulması insanın ət, süd məhsulları, şəkər, qəhvə və spirt kimi turşu əmələ gətirən qidaları çox miqdarda istehlak etməsinin nəticəsi ola bilər.
Böyrək xəstəliyi. Böyrəklər turşunun bədəndən çıxarılmasında əsas rol oynayır.
Şəkərli diabet. Diabet ketoasidoza səbəb ola bilər, keton cisimlərinin qanda yığılması vəziyyəti
Ağciyər xəstəlikləri. Tənəffüs funksiyası pozulduqda (məsələn, xroniki obstruktiv ağciyər xəstəliyində) tənəffüs asidozları inkişaf edə bilər.
İntoksikasiya. Bədənin kimyəvi maddələrlə və ya dərmanlarla zəhərlənməsi də turşu-əsas balansının dəyişməsinə səbəb ola bilər.
Xroniki stress. Stress, turşu səviyyəsinin artmasına səbəb olan qələvi-turşu balansını poza bilən hormonların istehsalını təşviq edir.
Yüksək turşuluğun simptomları.
Ən çox görülən təzahürlər bunlardır:
Yorğunluq və pisyuxu. Asidoz zamanı bədən kalsium ehtiyatlarından istifadə edərək artıq turşunu zərərsizləşdirməyə çalışır və bu, enerji mübadiləsinə mənfi təsir göstərir. İnsan özünü yorğun hiss edir, gecə yuxudan oyanır.
Həzm problemləri. Tez-tez ürək yanması, şişkinlik, ürəkbulanma və qəbizliyə meyl müşahidə olunur.
Dəri problemləri. Böyrəklər orqanizmdə turşuların parçalanmasının öhdəsindən gələ bilmədikdə, dəri onların ifrazat orqanı kimi funksiyasını öz üzərinə götürür. Nəticədə toksinlərin intensiv şəkildə çıxarılması səbəbindən dərinin qoruyucu baryeri pozulur, səpgilərə, iltihablara, həddindən artıq quruluğa və digər dermatoloji xəstəliklərə qarşı həssaslıq yaranır.
Əzələlərdə və oynaqlarda ağrı. Asidoz bədənin toxumalarında iltihab və ağrıya səbəb ola bilən turşunun yığılmasıdır.
Tez-tez soyuqdəymə və infeksiyalar. Turşu mühit immunitet sistemini zəiflədir, orqanizmi patogenlərə qarşı daha həssas edir.
Dişlərlə bağlı problemlər. Ağızda müəyyən bir pH səviyyəsi üstünlük təşkil etməlidir. Ətraf mühit çox turşu olarsa, bakteriyalar aktivləşərək dişlərin çürüməsinə səbəb olur.
Pis qoxulu nəfəs. Asidoz ağız boşluğunda pH-nın dəyişməsi ilə müşayiət oluna bilər ki, bu da xoşagəlməz bir qoxunun görünüşünə səbəb olur.
Sinir sisteminin pozulması. Ağır hallarda başgicəllənmə və qarışıqlıq baş verə bilər.
Aygün Musayeva
