Avropa İttifaqı (Aİ) qeyri-qanuni miqrasiya ilə mübarizədə insan hüquqlarının pozulmasına zəmin yaradacağı səbəbi ilə tənqid edilən üçüncü ölkələrdə yaradılacaq repatriasiya mərkəzlərini qanuniləşdirməyə hazırlaşır.AB Komissiyasının sədri Ursula Von der Leyen 1 dekabr 2024-cü il tarixində üzərinə götürdüyü vəzifədə ilk 100 gününün hərəkətləri arasında sadaladığı repatriasiya strategiyasını Avropa Parlamentinin (AP) 11 Mart Plenar Sessiyasında təqdim edib.Von der Leyen strategiyanın məzmununu ilk dəfə keçən yay Avropa Parlamentinə seçkilərdən sonra ikinci beşillik müddətini təmin etdikdən qısa müddət sonra üzv ölkələrə göndərdiyi məktubda açıqlayıb.2023-cü ildə İtaliya və Albaniya arasında repatriasiya müqaviləsinə istinad edən Von der Leyen üçüncü ölkələrdə qurulacaq obyektlər kimi innovativ ideyaların həyata keçiriləcəyinə işarə edib.Bu yanaşma İngiltərənin 2022-ci ildə ölkəyə qeyri-qanuni yollarla daxil olub sığınacaq istəyənləri Ruandaya göndərmək üçün irəli sürdüyü planı xatırladır.Von der Leyenin “Ruanda planı”na bənzər təklifi bəzi Aİ liderləri və beynəlxalq insan haqları təşkilatlarının sığınacaq hüququ və bununla bağlı təminatların pozulması, özbaşına həbs və şəxsi azadlıqların məhdudlaşdırılması kimi risklərlə bağlı tənqidlərinə baxmayaraq, geniş dəstək qazanıb.Dünən AP Baş Assambleyasına təqdim edilən qanun layihəsi bütün bu nümunələrin hüquqi əsasla təmin ediləcəyini ortaya qoyub.AB-də sığınacaq müraciətləri rədd edilənlərin yalnız 20 faizinin geri göndərilə biləcəyini bildirən təklif olunan qanun bu prosesləri sürətləndirmək və daha təsirli hala gətirmək məqsədi daşıyır.Məsələni üzv ölkələrin yurisdiksiyasından çıxarmağa və Aİ miqyasında tənzimləmələrə tabe etməyə hazırlaşan AB, geri dönüşləri sürətləndirmək və bir ölkənin verdiyi deportasiya qərarının bütün üzv dövlətlərdə etibarlı olmasını təmin etmək üçün bürokratik prosesləri qısaltmağı hədəfləyir.
