İnsanlar tez-tez pəhrizləri fiziki sağlamlığı, çəkini, ürək sağlamlığını və qan şəkərinin səviyyəsini yaxşılaşdırmaq üçün bir yol kimi düşünürlər. Bununla belə, pəhriz və qida məhdudiyyətləri psixi sağlamlığa təsir edə bilər.
Bizim.Media xəbər verir ki, nevroloq Joel Salinasın fikrincə, insan beyni enerjiyə ac olan beyindir və onun düzgün işləməsi üçün daim qida maddələri ilə təmin olunması tələb olunur
Ona görə də insanların yeyib-içdikləri ona təsir edir.
Bəzi içkilər beyin sağlamlığını dəstəkləyən əsas qidaları ehtiva edir, digərləri isə iltihab, oksidləşdirici stress və ya beyin strukturunda zamanla dəyişiklikləri təşviq edə bilər.
Nevroloqlar insan beyin sağlamlığına mənfi təsir göstərən üç içki növünün adını çəkiblər. Və bunun əvəzinə beyin funksiyaları üçün faydalı olan içki növlərinin adlarını açıqlayıblar.
Qazlı içkilər
Pəhriz sodasının adi sodadan daha "sağlam" olduğu deyilsə də, araşdırmalar onun beynimiz üçün zərərli olduğunu göstərib.
Belə ki, tərkibində süni dadandırıcılar olan içkilər insult və demans riskinin artması ilə əlaqələndirilir. Elm adamları bunun niyə baş verdiyini tam izah edə bilməsələr də, şəkər əvəzediciləri olan qazlı içkilərin bağırsaq mikroflorasını dəyişə biləcəyini, bunun da öz növbəsində beyin sağlamlığına və ya insulin reaksiyasına təsir etdiyini düşünürlər. Süni dadlandırıcılar beyində neyrofizioloji fəaliyyətin tənzimlənməsində mühüm rol oynayan dopamin, norepinefrin və serotonin kimi neyrotransmitterlərin istehsalını məhdudlaşdıra bilən müəyyən kimyəvi maddələrin səviyyəsini də artıra bilər.
Bundan əlavə, süni qida əlavələri plazma kortizol səviyyəsini artıraraq, sərbəst radikalların istehsalını təşviq edən kimyəvi stresslər kimi xidmət edir.
Meyvə şirəsi
Bu içkilərə çox miqdarda şəkər əlavə edilərsə, təhlükəli ola bilər. 2023-cü ildə edilən bir araşdırma, çox şəkər istehlak edən yetkin insanların, bu maddəni daha az istehlak edən həmyaşıdları ilə müqayisədə demans inkişaf etdirmə ehtimalının iki dəfə çox olduğunu göstərib.
Tədqiqat həm də meyvə şirələrində olan fruktoza və saxaroza arasında əlaqə və demans riskinin artdığını aşkar edib.Bu, onu göstərir ki, həddindən artıq şəkər istehlakı beynin qocalmasına və neyrodegenerativ xəstəliklərə, iltihab, insulin müqaviməti və oksidləşdirici stress hallarına səbəb ola bilər.
Şəkər səviyyəsi kəskin şəkildə dəyişdikdə insanlar artan yorğunluq, konsentrasiyada çətinlik hiss edə bilərlər.
Şərab
Alkoqollu içkilərin, xüsusən də qırmızı şərabın orta səviyyədə istehlakı tarixən sağlamlığın yaxşılaşması ilə əlaqələndirilir. Bəzi elm adamları bir neçə araşdırmanın şərabın ölçülü şəkildə içilməsinin beyin sağlamlığını yaxşılaşdırdığını göstərdiyini söyləsələr də, bu nəzəriyyəni sınaqdan keçirməyi məsləhət görmürlər.
Bu yaxınlarda, daha çox araşdırmalar nəticəsində spirtli içkilərin ümumi sağlamlığa, o cümlədən idrak funksiyasına təsirləri barədə xəbərdarlıqlar aşkarlanıb.
2022-ci ildə 36.000-dən çox insan üzərində aparılan bir araşdırma, hətta gündə bir-iki qədəh spirtli içkinin beyin həcmini idrak performansına təsir edən sahələrdə azalda biləcəyini göstərib.
Bu struktur dəyişikliklər göstərir ki, alkoqollu içkilər, hətta az miqdarda olsa belə, əvvəllər düşünüldüyü kimi zərərsiz sayılmamalıdır.
Bundan əlavə, şərab içmək nörotransmitterlərin tənzimlənməsini pozaraq, zəif düşüncə, yuxu problemləri, miqren və zəif koordinasiyaya səbəb olaraq dərhal təsir göstərə bilər. Bu, artan depressiya, narahatlıq və qəzəb hissi ilə əhval dəyişikliyinə səbəb ola bilər.
Bəs beyin sağlamlığını qorumaq üçün nə içmək lazımdır?
Əgər siz adi su içmək istəmirsinizsə, şəkərli içkilərə bir çox alternativ var.
Nevroloqlar beyin sağlamlığına zərər verməyən içki növlərini açıqlayıblar:
Mineral qazlı su;
Tərəvəz şirələri;
Meyvə, tərəvəz və göyərti kimi qarışımdan ibarət kokteyllər;
Kokos suyu;
Yaşıl çay;
Nevroloqlar beyin sağlamlığı üçün Aralıq dənizi pəhrizinə (dəniz məhsullarından ibarət qida rasionu) riayət etməyi tövsiyə edirlər, çünki bu cür qidalanma beyində iltihabı azaltmağa və onun funksiyasını dəstəkləməyə kömək edir.
Bizim.Media
- Gecə Modu
- Ana səhifə
- Statistika
- Mənbələr
- Reytinq
- Hava
- Valyuta
