EN

Astronomlar yeni doğulmuş ulduzun əmələ gəlməsini qeydə alıblar

Astronomlar yeni doğulmuş ulduzun əmələ gəlməsini qeydə alıblar

"James Webb" kosmik teleskopu (JWST) kainatın unikal görüntülərini təqdim etməyə davam edir. Nəhayət, protostar HH30-un heyrətamiz şəkli çəkilib. Bu obyekt ilk dəfə "Hubble" kosmik teleskopu tərəfindən müşahidə edilib, lakin JWST-nin qabaqcıl texnologiyası sayəsində HH30 görünməmiş detallarla öyrənilib.HH30 Yerdən təxminən 450 işıq ili uzaqlıqda Buğa bürcündə yerləşir. Qaranlıq LDN1551 molekulyar buludunda gizlənmiş sistemdə sıx qaz və toz diski ilə əhatə olunmuş yeni doğulmuş ulduz var.HH30 Herbig-Haro obyekti kimi təsnif edilən parlaq dumanlıqdır. Belə dumanlıqlar yeni ulduzlardan gələn ionlaşmış qazın sürətli jetləri ətrafdakı ulduzlararası materialla toqquşduqda əmələ gəlir.JWST-nin güclü infraqırmızı sensorları HH30-un strukturunun ətraflı təhlilinə imkan verib. Şəkillərdə protostardan atılan qaz və tozun konusvari axını, həmçinin çox dar reaktiv axını əks olunub.JWST-nin həssas avadanlığı sayəsində protostardakı toz dənələrinin hərəkətləri izlənilib.JWST HH30-un strukturunda püskürən qaz və toz axınının dinamikasını aşkar edərək, ALMA teleskopu sistemdəki toz dənələrinin müxtəlif ölçülərdə necə paylandığını müəyyən edib.Araşdırmalar daha böyük toz dənələrinin diskin içərisində hərəkət edərək nazik bir təbəqə meydana gətirdiyini ortaya qoyub. Bu prosesin planetin formalaşmasında kritik bir mərhələ olduğu düşünülür. Toz dənələri birləşərək daha böyük qayaları və nəticədə planetləri əmələ gətirir.Araşdırmalar HH30-un mərkəzindən çıxan dar, sürətli bir reaktivin olduğunu ortaya qoyub. Bu reaktivin ətrafında daha geniş, konusşəkilli qaz axını var.Bu müşahidələr təkcə HH30-un əmələ gəlməsi haqqında deyil, həm də günəş sistemimizin və digər planet sistemlərinin doğulması haqqında kritik məlumat verir.JWST və digər teleskoplarla aparılan bu təfərrüatlı müşahidələr ulduzların və planetlərin necə əmələ gəldiyini başa düşməyimizə mühüm töhfələr verir.

Chosen
20
afn.az

1Sources