Bakı, 3 mart, AZƏRTAC
Pittsburq Universitetində aparılan tədqiqat bəzi Daun sindromlu insanların Altsheymer xəstəliyinə qarşı müqavimət göstərə biləcəyi faktını ortaya qoyur.
AZƏRTAC “MedicalXpress” portalına istinadla xəbər verir ki, Daun sindromlu insanlarda Altsheymer xəstəliyi səbəbindən demensiya riski 90 faizdən çoxdur. Lakin alimlər bəzi Daun sindromlu şəxslərin bu xəstəliyi inkişaf etdirmədiyini müşahidə ediblər və bunun səbəbini araşdırmağa başlayıblar. Bu yaxınlarda “Alsheimer’s & Dementia” jurnalında dərc edilən bir tədqiqatda alimlər Daun sindromlu bir qadının beynində Altsheymer xəstəliyinə aid neyropatoloji dəyişikliklər tapdıqları halda, onun həyatının sonuna qədər koqnitiv olaraq stabil qaldığını aşkarlayıblar.
Tədqiqatda Kaliforniya Universitetindən professor Elizabeth Head və onun komandası iştirak edib. Onlar ABC-DS (Altsheymer Biomarker Konsorsiumu – Daun Sindromu) tədqiqat proqramına daxil olan bir qadının 10 il ərzində klinik qiymətləndirməsini aparıblar. O, dünyasını dəyişdikdən sonra beyni bağışlanaraq yüksəkdəqiqlikli MRT (maqnit rezonans tomoqrafiyası) vasitəsilə Pittsburq Universitetində analiz edilib. Tədqiqatçı Jr-Jiun Liou MRT görüntülərini araşdırarkən gözlənilməz bir nəticə ilə qarşılaşıb: qadının beynində Altsheymer xəstəliyinin tipik neyropatoloji əlamətləri olsa da, o, sağlığında heç bir demensiya simptomu göstərməyib. Bu kəşf alimləri düşündürüb: Necə olur ki, bir insanın beynində Altsheymer xəstəliyinin göstəriciləri var, lakin o, idrak funksiyalarını qoruyur? Alimlər bu qadının koqnitiv sabitliyinin yüksək təhsil səviyyəsi və ya genetik faktorlarla əlaqəli ola biləcəyini ehtimal edirlər. Bu tədqiqatın nəticələri bir neçə istiqamətdə mühüm təsir göstərə bilər:
Diaqnostik yanaşmaların təkmilləşdirilməsi: Altsheymer xəstəliyinin gizli formada ola biləcəyini nəzərə alaraq, mövcud diaqnostik metodlar yenidən nəzərdən keçirilə bilər.
Dərman sınaqlarının genişləndirilməsi: Klinik tədqiqatlar üçün yeni meyarlar müəyyən edilə bilər ki, bu da xəstəliyin müalicəsində daha effektiv yanaşmaların inkişafına kömək edə bilər.
Genetik və həyat tərzi faktorlarının araşdırılması: Alimlər Altsheymer xəstəliyinə qarşı müqavimət göstərən genetik və həyat tərzi faktorlarını müəyyən edə bilsələr, bu, yalnız Daun sindromlu şəxslər üçün deyil, geniş əhali üçün də yeni qoruyucu strategiyalar təklif edə bilər.
Professor E.Head bildirib: “Əgər biz bu qadının beyninin Altsheymer patologiyasına baxmayaraq, yaxşı işləməsinə imkan verən amilləri müəyyən edə bilsək, bu biliklər daha çox insana kömək edə bilər”.
Bu tədqiqat Daun sindromlu insanların beynində Altsheymer xəstəliyinin inkişafına dair yeni yanaşmalar təqdim etməklə yanaşı, demensiyanın qarşısını almaq üçün daha geniş tədqiqatlara yol açır.
