İmmanuel Kant Baltik Federal Universitetinin (BFU) Baltik Neyrotexnologiya və Süni İntellekt Mərkəzinin alimləri klinik depressiyanın diaqnostikası üçün innovativ riyazi yanaşma - Q-analizi yaradıblar...
Poliqon bu barədə RİA Novosti-yə istinadən xəbər verir.
Onlar hesab edirlər ki, yeni metod daha dəqiq diaqnostik metodlar və terapiyaya fərdi yanaşmalar hazırlamağa kömək edəcək.
İmmanuel Kant Baltik Federal Universitetinin alimləri müəyyən edib ki, əsas depressiv pozğunluğu olan xəstələrdə beynin funksional şəbəkələri sağlam insanlardan fərqli işləyir.
Funksional şəbəkələr müəyyən vəzifələri yerinə yetirmək üçün birlikdə işləyən beyin bölgələrinin toplusudur. Onlar yaddaş, diqqət, qərar qəbuletmə və əhval-ruhiyyənin tənzimlənməsi kimi müxtəlif idrak və emosional proseslərdən məsuldurlar. Funksional şəbəkələr beynin düzgün işləməsini təmin edərək fəaliyyəti koordinasiya etməyə kömək edir.
Tədqiqatçılar ilk dəfə əsas depressiv pozğunluğu öyrənmək üçün Q analizi adlı innovativ riyazi yanaşmadan istifadə ediblər. Yalnız iki beyin bölgəsi arasında qoşalaşmış əlaqələri nəzərə alan ənənəvi metodlardan fərqli olaraq, Q analizi üç və ya daha çox bölgənin eyni vaxtda iştirak etdiyi qrup qarşılıqlı əlaqəsini öyrənməyə imkan verir.
Metodun özü bir-biri ilə sıx bağlı olan beyin bölgələrinin qruplarını müəyyən etməyi, onlar arasındakı əlaqələri öyrənməyi və bu əlaqələrin topoloji xüsusiyyətlərini - onların nə qədər müxtəlif və mürəkkəb olduğunu qiymətləndirməyi əhatə edir.
BFU alimləri yeni üsuldan istifadə edərək, aşkar ediblər ki, böyük depressiv pozğunluğu olan xəstələrdə beynin funksional şəbəkələri sağlam insanlardan fərqli işləyir. Onların əlaqələri daha az mürəkkəb və müxtəlif olur, beyinləri daha az çevik olur, məlumatı emal etməkdə və emosiyaları tənzimləməkdə çətinlik çəkirlər.
Xəstələr həmçinin əsas sahələrin rolunda dəyişikliklər yaşayır, məsələn, qara substansiya (dopamin sistemi ilə əlaqəli sahə) şəbəkəyə daha çox inteqrasiya olunur və dopamin yollarının disfunksiyası baş verir. Bundan əlavə, yüksək səviyyəli əlaqələrin sayı azalır, beyin bölgələri arasında mürəkkəb qarşılıqlı əlaqə azalır və informasiya inteqrasiyası pozulur.
Müəlliflərin fikrincə, inkişaf əsas klinik depressiyanın diaqnostikası və müalicəsi üçün yeni imkanlar açır. Beyində yüksək səviyyəli qarşılıqlı əlaqənin necə pozulduğunu anlamaq alimlərə daha dəqiq diaqnostik metodlar və terapiyaya fərdi yanaşmalar hazırlamağa kömək edəcək.
Poliqon.info
