Təsəvvür edə bilərsinizmi? Bir qadın inqilabi ixtira edir, amma bundan daha çətini zəif cinsin nümayəndəsi olduğu üçün ixtirasının tanınması üçün mübarizə aparmalı olur. 19-cu əsrin ən məhsuldar ixtiraçılarından biri olan Marqaret E.Naytın (Margaret Knight) başına gələn də məhz qəbildəndir. Bir çoxları tərəfindən “Qadın Edison” kimi tanınan Marqaretin ən məşhur ixtirası bizim məhsulları qablaşdırma və istehlak etməmizdə inqilab etdi. Lakin dünya onun hekayəsi haqqında hələ də az məlumatlıdır.
1838-ci ildə ABŞ-ın Men ştatında anadan olan Marqaret erkən yaşlarından mühəndislik və mexanika sahəsində qeyri-adi qabiliyyət nümayiş etdirib. 12 yaşında işlədiyi toxuculuq fabriklərində qəzaların qarşısını almaq üçün təhlükəsizlik mexanizmi icad edib. Bununla belə, onu adını tarixə yazan əsl uğuru, illər sonra düz dibli kağız torbalar istehsal edən maşının inkişafı oldu.
O vaxta qədər kağız torbalar zərfə bənzəyirdi və əşyaların daşınması üçün kifayət qədər əlverişsiz idi. Marqaretin dizayn etdiyi maşın daha davamlı və faydalı çantalar istehsal etməyə imkan verdi. Amma həqiqətən inanılmaz olan odur ki, Çarlz Annan adlı şəxs onun dizaynlarını oğurlayıb və maşını öz adına patentləşdirib.
Lakin Marqaret təslim olmadı. O, tarixi bir işdə Annana qarşı hüquqi mübarizəyə başladı və əsl ixtiraçının özü olduğunu sübut etməli oldu. O, rəsmlərini, qeydlərini və prototiplərini məhkəmədə təqdim etdi və 1871-ci ildə işi qazanaraq ABŞ-da patent alan ilk qadınlardan oldu.
O, həyatı boyu mühərrik təkmilləşdirmələrindən tutmuş kağız rulonu kəsicilərə qədər 20-dən çox patentə sahibdir. Lakin bütün töhfələrinə baxmayaraq, onun adı onilliklər ərzində unudulub.
Marqaret E. Nayt təkcə dahi ixtiraçı deyil, həm də dövrünün sosial normalarına meydan oxuyan döyüşçü idi. Onun hekayəsi bizə xatırladır ki, böyük ixtiralar təkcə ağıl və istedad deyil, həm də layiq olanı müdafiə etmək üçün cəsarət tələb edir.
Bəs Marqaret kimi nə qədər qadın tarixdən silinib?
