RU

JNS: İsrailin ikinci ən mühüm müttəfiqi Azərbaycandır

Nəşr qeyd edib ki, Azərbaycanın həm İsrail həm də Türkiyə ilə sıx əlaqələri onu bu iki ölkə arasında mükəmməl bir vasitəçi edir.

Azərbaycan və İsrail arasındakı əlaqələr, sərhəd, etnik mənsubiyyət və din paylaşmayan iki xalqın qarşılıqlı hörmət və dostluq əsasında əməkdaşlıq etməsinin simvoluna çevrilib. Bu ittifaq hər iki ölkə üçün də çox faydalıdır və əhəmiyyətli bir strateji müttəfiqlikdir.

Operativ Media xəbər verir ki, bu barədə İsrailin JNS nəşrində dərc olunan məqalədə deyilir:

"Bütün bunlar 30 il əvvəl, Nyu-Yorkda, İsrailin o vaxtkı Baş naziri Yitzhak Rabin və Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyev arasında keçirilən görüşlə başladı. Bu görüşdə, iki lider məsləhətçiləri və vasitəçiləri olmadan şəxsən danışaraq, hər iki ölkənin bir-birindən nə gözlədiyini müzakirə etdilər – İsrailin etibarlı və sabit bir neft mənbəyinə ehtiyacı var idi, Azərbaycan isə İsrailin hərbi müdafiə sistemlərinə ehtiyac duyurdu. O gündən etibarən İsrailin Azərbaycanla ittifaqı onun ən sabit və etibarlı ittifaqlarından birinə çevrildi.

Azərbaycanın nefti ilə bağlı olaraq 1990-cı illərin əvvəllərindən bəri Azərbaycan İsrailin enerji təhlükəsizliyinin təmin olunmasında mühüm rol oynayıb. Azərbaycan, İsraili təmin edən tək müsəlman ölkəsi olub və hətta İkinci İntifada dövründə belə əlaqələrini davam etdirib. İsrail yalnız bu əməkdaşlıqdan faydalanan tərəf deyil. Azərbaycan da İsrailin məhsullarının əsas alıcısıdır. 2000-ci illərin sonlarına qədər Azərbaycan İsrailin ən böyük silah idxalçısı olub və son on ildə Azərbaycanın hərbi idxalının təxminən 70%-i İsraildən gəlib. Keçən ilin sentyabrında iki ölkə əlavə bir silah sazişi imzalayaraq İsrailin yüksək texnologiya şirkətləri üçün daha çox iş təmin etdi və İsrailin iqtisadiyyatını gücləndirdi.

Azərbaycan, İsrail üçün başqa bir sahədə də qiymətli bir tərəfdaş olub. İsrail və Türkiyə arasında vasitəçi rolunu oynayır. Türk və Azərbaycan xalqları özlərini iki ölkədə yaşayan bir millət olaraq görürlər və Türkiyə Azərbaycanın ən böyük müttəfiqidir. Azərbaycanın həm İsrail həm də Türkiyə ilə sıx əlaqələri onu bu iki ölkə arasında mükəmməl bir vasitəçi edir.

Azərbaycanın Prezidenti İlham Əliyev son illərdə bir neçə dəfə İsrail və Türkiyə arasında dialoqu bərpa etməyə çalışıb. 2008-2010-cu illər arasında İlham Əliyev bu iki ölkə arasında əlaqələri bərpa etməyə çalışıb. 2018-ci ildə isə yenidən İsrail və Türkiyə arasında əlaqələri bərpa etmək üçün səylərini davam etdirib. 2020-ci ildəki Qarabağ müharibəsindən sonra hər iki ölkə – İsrail və Türkiyə Azərbaycanı dəstəkləyib. İlham Əliyevin İsrail və Türkiyə arasındakı münasibətləri körpü kimi bağlama bacarığı, xüsusən də Suriyada Başar Əsədin rejiminin süqutundan və yeni rəhbərliyin – Əhməd əl-Şaraa güclənməsindən sonra çox dəyərli ola bilər. 

İllər ərzində bir çox israilli jurnalistlər ölkələrinin Azərbaycan ilə münasibətlərini və bu mükəmməl əməkdaşlıqdan əldə etdiyi faydaları tərifləmişlər. İsrailli siyasətçilər də bu münasibətləri yüksək qiymətləndiriblər. İsrail Xarici İşlər Nazirliyinin müavini Pinhas Avivi, "İsrail və Azərbaycan arasındakı münasibətlər strateji xarakter daşıyır" demişdir. İnfrastruktur naziri Uzi Landau isə "İsrailin güclü bir Azərbaycanə ehtiyacı var" demişdir. Xarici İşlər naziri Yair Lapid isə "Azərbaycan İsrail üçün vacib bir tərəfdaşdır" deyə qeyd edib.

Həmçinin, 1998-ci ildə Azərbaycan İsrail Xarici İşlər Nazirliyi tərəfindən İsrail üçün vacib bir ölkə olaraq təyin edilib.

Nəticə olaraq İsrailin nöqteyi-nəzərindən Azərbaycan sadəcə dost bir ölkə və ya "sadə" bir müttəfiq deyil. O, İsrailin Yaxın Şərqdəki ən vacib müttəfiqi və ümumiyyətlə ikinci ən vacib müttəfiqidir. Azərbaycan, İsrailin təhlükəsizliyi və digər ölkələrlə xarici əlaqələri üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Həm Qafqaz, həm də İsrail xalqı bu yaxın əməkdaşlıqdan faydalandığı üçün minnətdar olmalıdır".

Избранный
34
operativmedia.az

1Источники