ABŞ Prezidenti Donald Tramp federal xərclərin azaldılması ilə bağlı tapşırıq verdiyi İlon Maska tam etibar etdiyini təkrarladı və onun milyarder müttəfiqinin qeyri-müntəzəm xərcləndiyinə inandığı yüz milyardlarla dolların üzə çıxarılmasına kömək edəcəyini vurğuladı.
“Biz milyardlarla, yüz milyardlarla dollarlıq fırıldaq və sui-istifadə tapacağıq... Bilirsiniz, xalq məni buna görə seçdi”, – deyə Tramp “Fox News”a bildirib.
Trampın yaxın müşaviri olduqdan sonra Mask federal xərcləri nəzərdən keçirmək və kəskin şəkildə azaltmaq üçün “səmərəlilik” komissiyasına rəhbərlik etməyə başladı.
ABŞ prezidenti vəzifədə olduğu üç həftə ərzində federal xərclərin azaldılmasına yönəlmiş bir sıra sərəncamlar imzalayıb.
Lakin administrasiya Trampın sona çatmalı və ya ixtisar edilməli olduğuna inandığı bir çox hökumət layihələrini vurğulasa da, geniş yayılmış saxtakarlığa dair heç bir sübut təqdim etmədi.
Mask ABŞ-ın Beynəlxalq İnkişaf Agentliyini (USAİD) bağlamaq üçün görünməmiş addımlar atdı və minlərlə işçinin işdən çıxarılmasına səbəb oldu. Onun komandasına Xəzinədarlıq Departamenti vasitəsilə milyonlarla amerikalının şəxsi və maliyyə məlumatlarına çıxış əldə etdikdən sonra tənqidlər də artıb.
Federal hakim administrasiyanın USAİD-in 2200 əməkdaşını ixtisar etmək planını dayandırmaq barədə qərar çıxarıb. Ertəsi gün başqa bir hakim Mask komitəsinin amerikalıların məxfi məlumatlarını ehtiva edən Xəzinədarlıq Departamentinin ödəniş sistemlərinə daxil olmasını əngəlləyən təcili əmr verdi.
“Fox News” telekanalında danışan Tramp məhkəmənin qərarını tənqid edərək “100 faiz buna qarşı olduğunu” deyib. Tramp USAİD-i yanlış hərəkətlərdə günahlandıraraq, “Biz fırıldaqçılıq, israfçılıq, sui-istifadə və hökumətə sövq edilən bütün digər şeyləri həll etməliyik. Biz lazımsız yerlərə yüz milyonlarla dolların getməsindən danışırıq”, – dedi.
“Fox News”a danışan Tramp, Respublikaçıların dəfələrlə tənqid etdiyi Təhsil Departamentinin büdcəsini nəzərdən keçirmək üçün bir-iki gün ərzində Maska göstəriş verəcəyini söyləyib. “Agence France-Presse” xəbər verir ki, Tramp 2025-ci il büdcəsi 850 milyard dollar civarında olan ABŞ Müdafiə Nazirliyində (Pentaqon) xərclərə yenidən baxılacağına dair sözünü təkrarlayıb və “sonra orduya müraciət edəcəyəm”, – deyib.
Digər tərəfdən, Ağ Evin Milli Təhlükəsizlik müşaviri Mayk Ualtz NBC-yə verdiyi açıqlamada, “Bizim Pentaqonun satınalma proseslərində köklü islahatlar aparmaq üçün biznes liderlərinə ehtiyacımız var. Mövcud mexanizmlər çox bahalı və vaxt aparır”, – deyib.
Demokratik Nümayəndə Mark Pocanın sözlərinə görə, İlon Maskın rolu tənqid edilib, çünki şirkətlərinin ABŞ hökuməti ilə milyardlarla dollarlıq müqavilələri var.
Digər tərəfdən, Tramp Kanadanın ilhaqı ideyasının ciddi olduğunu təkrarlayıb. “Kanada ABŞ-ın 51-ci ştatı olsa yaxşıdır, çünki biz ildə 200 milyard dollar itiririk”, – dedi.
Xarici auditor
Maskın maliyyə tullantılarını ədalətli şəkildə dayandırmaq qabiliyyətinə inamı olub-olmaması ilə bağlı suala Tramp, maqnat və şirkətlərinin idarə etdiyi komissiyadan maliyyə cəhətdən faydalanmadığını təsdiq edərək, “O, pis olan heç nə etmir”, – cavabını verib.
Demokratlar Trampın səylərini, o cümlədən “Konstitusiyaya hücum” barədə xəbərdarlıq edən senator Kris Merfini tənqid edib və prezidentin yanaşmasının “hökuməti milyarderin ələ keçirməsinə” gətirib çıxaracağını bildirib. “Prezident pulun necə və hara xərcləndiyini diktə etmək istəyir ki, siyasi dostlarını mükafatlandıra və siyasi düşmənlərini cəzalandıra bilsin”, – Merfi “ABC News”un “Bu həftə” proqramına bildirib.
Lakin Konqresdəki ən yüksək vəzifəli respublikaçı olan Nümayəndələr Palatasının spikeri Mayk Conson Trampın səlahiyyətlərini aşacağı və ya USAİD kimi agentliklər də daxil olmaqla federal hökuməti əsaslı təmir etməyə tələsəcəyi ilə bağlı qorxularını azaldıb. “New Orleans” stadionunda Trampla lojada “Super Bowl”u izləyəcək Conson, İlon Maskı dövlət maliyyəsindən inanılmaz sui-istifadə hallarını aşkar edən “kənar auditor” kimi təsvir edib.
