Kaliforniyadakı SLAC Milli Sürətləndirici Laboratoriyasından olan amerikalı fiziklər indiyə qədər istehsal olunan ən yüksək cərəyan və pik gücə malik elektron şüaları yaradıb...
Poliqon xəbər verir ki, tədqiqat Physical Review Letters (PRL) elmi jurnalında dərc olunub.
İllər keçdikcə elm adamları atomları parçalamaqdan tutmuş digər planetlərin daxilindəki şəraiti simulyasiya etməyə qədər güclü lazer işığının yeni istifadə üsullarını tapıblar.
Tədqiqatçılar bir elektron şüasını cəmi 0,3 mikrometr uzunluğunda inanılmaz qısa impulslara sıxışdıra bilən bir üsul hazırlayıblar. Bunun üçün elektronların işıq sürətinin 99%-nə qədər sürətləndirildiyi sürətləndiricidən istifadə ediblər. Təcrübənin əsas elementi maqnitlərdən istifadə edərək elektronların trayektoriyasını idarə etmək idi ki, bu da şüanı sıxmağa və gücünü artırmağa imkan verib.
"Biz son dərəcə qısa müddət ərzində böyük miqdarda yük yığa bildik - saniyənin sadəcə bir katrilyonda birində 100 kiloamper cərəyan", deyə kəşf müəllifləri izah ediblər.
Alimlər bu prosesi oval yolda yarışa bənzədiblər. Elektronlar, yarış avtomobilləri kimi dairələrdə hərəkət edir, lakin döngələri döndərərkən enerji itirirlər. İtkiləri minimuma endirmək üçün tədqiqatçılar maqnitlərdən istifadə edərək elektronları daha düz bir yolda hərəkət etməyə məcbur etdilər. Bu, şüanın sıxılmasına və sıxlığının artırılmasına imkan verib.
Daha sonra, daha çox maqnit əlavə edərək, elm adamları şüanı daha da sıxa biliblər, enerjini işığa çevirdilər və impulsları daha da qısa və güclü edib.
Belə güclü elektron şüalarının yaradılması elmi tədqiqatlar üçün yeni üfüqlər açır. Məsələn, onlar ultrasürətli kimyəvi prosesləri öyrənmək, yeni növ plazma istehsal etmək, vakuumun təbiətini və kosmosun əsas xüsusiyyətlərini araşdırmaq üçün istifadə edilə bilər.
Poliqon.info
