Portsmut Universitetinin britaniyalı alimləri Birləşmiş Ərəb Əmirliklərindən olan həmkarları ilə birlikdə belə qənaətə gəliblər ki, kainatda su çox erkən - Böyük Partlayışdan artıq 100-200 milyon il sonra əmələ gəlib...
Poliqon xəbər verir ki, tədqiqat Nature Astronomy (NatAstron) elmi jurnalında dərc olunub.
Su hidrogen və oksigendən ibarətdir. Hidrogen Böyük Partlayışdan dərhal sonra meydana çıxıb, oksigen isə daha sonra ulduzların daxilindəki nüvə reaksiyaları və fövqəlnova partlayışları nəticəsində əmələ gəlib. Bu elementlərin su yaratmaq üçün tam olaraq nə vaxt birləşdiyi indiyədək sirr olaraq qalıb.
Tədqiqatçılar iki növ fövqəlnovanı öyrənmək üçün kompüter modellərindən istifadə ediblər: Günəşdən müvafiq olaraq 13 və 200 dəfə böyük olan ulduzlar.
Bu ulduzların partlaması nəticəsində çox böyük miqdarda oksigen əmələ gəlib. Oksigen qazı soyuduqca və hidrogenlə qarışdıqda, sıx material yığınlarında su əmələ gəlməyə başlayıb.
Birinci modeldə (kütləsi 13 günəş kütləsi olan ulduz) su, partlayışdan 30-90 milyon il sonra Günəşin kütləsinin yüz milyondan bir milyonda bir hissəsinə bərabər miqdarda əmələ gəlib.
İkinci modeldə (kütləsi 200 günəş kütləsi olan ulduz) suyun miqdarı cəmi 3 milyon il ərzində 0,001 günəş kütləsinə çatıb.
Tədqiqatın müəllifləri təklif edirlər ki, əgər su ilk qalaktikaların əmələ gəlməsi zamanı sağ qala bilsəydi, milyardlarla il əvvəl planetlərin yaranmasında rol oynaya bilərdi. Bu kəşf suyun Kainatda necə və nə vaxt meydana gəldiyinə dair anlayışımızı dəyişdirir və onun həyatın mənşəyindəki mümkün rolunu vurğulayır.
Poliqon.info
