Soyuq hava ilə hamımız kiçik elektrik cərəyanlarına məruz qalırıq. Metal qapı tutacaqları, kranlar və hətta digər insanlar bizə çarpır. Üstəlik, bu, bir neçə nəfərin yaşadığı bir vəziyyət deyil. Statik elektrik qış aylarında daha çox hiss olunur.
Yaxşı, bunun arxasındakı əsl səbəb nə ola bilər?
News24.az Sfera.az-a istinadla bu haqda maraqlı məlumat təqdim edir.
Əvvəlcə bu sualdan başlayaq: Statik elektrik tam olaraq nədir?
Statik elektrik müəyyən materiallar arasında sürtünmə nəticəsində yaranan elektrik yüklərinin yığılması nəticəsində yaranır. Məsələn, xalçada rezin altlıqlı ayaqqabılarla gəzəndə və ya saçınızı şara sürtdükdə bir cisim elektronlarını itirərək müsbət, digəri isə mənfi yüklənir.
Ancaq təbiətdə elektrikin əsas qaydası var: Yüklər tarazlığa gəlmək istəyir.
Buna görə metal səthə və ya başqa bir şəxsə toxunduğunuzda, bu qəfil yük axını şok hissi yaradır.
Bəs niyə bu günlərdə daha çox məruz qalırıq?
Elektrik hava ilə asanlıqla hərəkət edə bilməz, çünki hava təbii izolyatordur. Bununla belə, havadakı su buxarı elektrik cərəyanının hərəkətini asanlaşdırır və yüklərin havada yayılmasına şərait yaradır.
Burada kritik məqam meydana çıxır. Qışda hava soyuq olduğu üçün havada rütubətin miqdarı xeyli azalır.
Rütubətli yay aylarında bədənimizdəki statik yüklər hava ilə asanlıqla dağılır.
Lakin quraq qış aylarında bu yüklər üzərimizə yığılmaqda davam edir. Buna görə də, bir dirijorla təmasda olduqda, yığılmış yüklər birdən boşaldılır və biz tanış olan "şok effekti" ilə qarşılaşırıq.
Həmçinin qışda qalın yun paltar və sintetik parçalar geyinmək bu vəziyyəti daha da pisləşdirir.
Yayda üstünlük verilən pambıq paltarlar statik yük toplamasa da, yun və sintetik materiallar yükü artırır.
Bəs biz bu elektrik şoklarından necə qaça bilərik?
Statik elektrik şokunu azaltmağın bir neçə yolu var:
Qışda qalın yun paltar geyinmək əvəzinə pambıq paltar seçə bilərsiniz, çünki yun və sintetik parçalar statik yükün yığılmasını artırır.
Eviniz üçün nəmləndirici almaqla havadakı su buxarının miqdarını artıra bilərsiniz. Havanın keçiriciliyini artıraraq elektrik yüklərinin bədəninizdə yığılmasının qarşısını alır.
Əvvəlcə əllərinizlə ağac kimi qeyri-keçirici səthlərə toxunaraq yükü tarazlaşdıra bilərsiniz və sonra metala birbaşa toxunmadan əvvəl yavaş-yavaş elektrik enerjisini boşalda bilərsiniz.
Bütün bunlara baxmayaraq hələ də şok keçirirsinizsə, yeganə seçiminiz havanın bir az yaxşılaşmasını gözləməkdir.
