Alimlər aspirinin immunitet sistemini stimullaşdırmaqla bəzi xərçənglərin metastazını azalda biləcəyi mexanizmi aşkar ediblər. “Nature” jurnalında dərc edilən bir araşdırmada tədqiqatçılar bu mexanizmin kəşfinin klinik sınaqlara kömək edəcəyini və həssas xərçəng növlərinin yayılmasının qarşısını almaq üçün onun məqsədyönlü istifadəsinə, həmçinin xərçəng metastazının qarşısını almaq məqsədilə daha təsirli dərmanların hazırlanmasına səbəb ola biləcəyini bildirirlər.
AZƏRTAC-ın “Nature” jurnalına istinadla verdiyi xəbərə görə, alimlər xəbərdarlıq edirlər ki, aspirin bəzi insanlarda ciddi əks təsirlər yarada bilər və hazırda xərçəng xəstəliyinin yayılmasının qarşısını almaq üçün ondan təhlükəsiz və effektiv istifadə üsullarını müəyyən etmək məqsədilə klinik sınaqlar aparılır. Ona görə də pasiyent onu qəbul etməyə başlamazdan əvvəl həkimlə məsləhətləşməlidir.
Xərçəng xəstəsi olan insanlar üzərində aparılan araşdırmalar daha əvvəl göstərmişdi ki, gündəlik aşağı dozada aspirin qəbulu döş, bağırsaq və prostat xərçəngi kimi bəzi xərçəng növlərinin yayılması riskini azaldır və bu, klinik sınaqlara səbəb olur. Ancaq indiyə qədər aspirinin metastazların qarşısını necə ala biləcəyi dəqiq məlum deyildi.
Kembric Universitetinin alimlərinin rəhbərlik etdiyi bu araşdırmada tədqiqatçılar aspirinin xərçəng metastazını necə azaltdığına dair kəşflərinin təsadüfi olduğunu söyləyirlər. Onlar metastaz prosesini tədqiq ediblər, çünki xərçəng bir yerdə başlasa da, ondan ölüm hallarının 90 faizi bədxassəli şişlərin bədənin digər hissələrinə yayıldığı zaman baş verir.
Alimlər immun sisteminin metastazlara necə reaksiya verdiyini daha yaxşı başa düşmək istəyirdilər, çünki ayrı-ayrı xərçəng hüceyrələri şişdən qopub bədənin digər hissələrinə yayıldıqda, immun hücumuna qarşı xüsusilə həssas olurlar.
Aspirin immunitet sisteminin xərçəngi sıxışdırması şəraitində tez-tez inkişaf edən daha böyük şişlərdə onkoloji hüceyrələri daha effektiv şəkildə tanıya və məhv edə bilər.
Kembric Universitetinin tədqiqata rəhbərlik edən professoru Rahul Royçudhury qeyd edib: “Xərçəngin müalicəsində irəliləyişlərə baxmayaraq, erkən mərhələdə bu xəstəliyə tutulan bir çox pasiyent potensial müalicəvi ola biləcək şişin cərrahi yolla çıxarılması kimi müalicələr alır, amma sonradan mikrometastazların potensial böyüməsi səbəbindən residivlər artır. Əksər immunoterapiya dərmanları müəyyən edilmiş metastatik xərçəngi olan xəstələri müalicə etmək üçün hazırlanır, lakin xərçəng yeni yayıldıqda, onkoloji hüceyrələr immun hücuma xüsusilə həssas olduqda, o zaman unikal terapevtik fürsət pəncərəsi var. Ümidvarıq ki, bu həssaslıq pəncərəsini hədəf alan terapiya residiv riski altında olan erkən mərhələdə xərçəngi olan xəstələrdə metastazın qarşısını almaq üçün böyük potensiala malik olacaqdır”.
Alimlər hesab edirlər ki, aspirin və ya bu yolla müalicəni hədəfləyə bilən digər dərmanlar antikor əsaslı müalicələrdən daha ucuz və buna görə də qlobal miqyasda nisbətən əlçatan ola bilər.
