...Bu gün ABŞ-da hərbi-sənaye kompleksi artıq əsas rol oynamır və eləcə də dövlətin xarici siyasətinə həlledici təsir göstərmir.
Xarici siyasəti bu gün Elon Musk, Piter Til, Mark Tsukerberq və Jozef Bezos kimi iş adamları müəyyən edir.
SİA-nın məlumatına görə, bunu siyasi ekspert, Vətəndaş Cəmiyyəti Problemlərinin Araşdırılması Mərkəzinin direktoru Vitali Kulik deyib....O, Qlavred-ə müsahibəsində Amerika hərbi sənaye kompleksinin Ukraynaya hərbi yardımın dayandırılmasına necə reaksiya verəcəyi barədə danışıb.
Ekspertin fikrincə, hərbi-sənaye kompleksi artıq ABŞ-ın xarici siyasətini müəyyən etmək üçün kifayət qədər təsir gücünə malik deyil.
...Mən ABŞ-ın hərbi-sənaye kompleksi lobbisinin Trampa təsirini şişirtməzdim. Təəssüf ki, Lobbi mənzərəsinin Reyqan və ya Buş dövründə necə göründüyü ilə müqayisədə vəziyyət dəyişib. O zaman ABŞ hərbi şirkətlərinin o qədər güclü lobbisi var idi ki, onların rəyi əslində ABŞ-ın xarici siyasət kursunu müəyyənləşdirdi.
Kulik belə hesab edir.
...Maraqlıdır, bəs onda ABŞ-ın xarici siyasətinin arxasında kim dayanır?
...İndi ABŞ-da "texnoloji baronlar" hakimiyyətdədir.Bu gün ABŞ-ın xarici siyasətini texnoloji baronlar müəyyənləşdirir. Elon Musk, Piter Til, Mark Tsukerberq və Jozef Bezos - bunlar hərbi sənaye kompleksini deyil, xarici siyasətin istiqamətini müəyyən edənlər, texnoloji baronlardır. Ona görə də hərbi sənaye kompleksinin maraqları bəzən diqqətdən kənarda qala bilər. ABŞ-da isə, məsələn, ABŞ-ın müdafiə xərclərini azaltması ilə bağlı çox təhlükəli şeylər deyilir - bu, Trampın komandasının hərbi-sənaye kompleksinin maraqlarını nəzərə almayacağına birbaşa işarədir.
Və bu gün“sərhədsiz imperatorlar”, bu texnobaronlar ön plana çıxırlar. Onlar indi hərbi-sənaye şirkətlərinin deyil, Trampçı rejimin dayağıdırlar. Buna görə də onların çəkisini şişirtməzdim.
Bunu da Kulik bəyan edir.
Ukraynalı araşdırmaçıya görə,Trampın ABŞ müdafiəsi üçün təhlükəli planları var.
Kulik, həmçinin əlavə edib ki, Tramp ABŞ-ın strateji müdafiəsini zəiflətməklə bağlı təhlükəli planlar hazırlayır. Və onun siyasətində hərbi sənaye kompleksi o qədər də vacib deyil.
…Bundan başqa, heç kim heç kimə heç nəyi kompensasiya etməyəcək. Tramp deyəcək ki, bu, sülh üçün qiymətdir – məsələn, biz xərcləri azaldırıq, Rusiya və ya Çinlə böyük nüvə detentesini başladırıq, Avropa qitəsində hərbi mövcudluğun birbaşa silahlı qüvvələr tərəfindən azaldılmasına təşəbbüs edirik.
Bütün bunlar strateji oyun nöqteyi-nəzərindən olduqca təhlükəlidir, lakin Trampın yaxşı edə biləcəyi işlərdir.
Bunlar qərarların geniş vuruşlarıdır. Bəli, təbii ki, mexanizmlər mövcuddur və Avropa militarizasiyasını davam etdirəcək.
Və Tramp bu oyunu oynaya bilər: başqa sahəyə investisiya qoymaq üçün xərcləri azaltmaq, müdafiə sifarişlərini azaltmaqla..?
Məsələn, o və Mask Marsa uçmaq, ya divar tikmək, ya da hansısa başqa infrastruktur layihəsini həyata keçirmək istəyirlər. Yəni, hərbi-sənaye kompleksi əvvəllər olduğu kimi Tramp üçün superçəkili və təsirli amil deyil.
...İndi vəziyyət fərqli görünür.
Vitali Kulikin fikridir.
Əli Babayev
