Ağız, yemək borusu, mədə, bağırsaq və düz bağırsağı əhatə edən insanın həzm sistemi əslində uzun, əzələli bir borudur.
“Peristalsis” bu borudan, yəni həzm sistemindən qaz, qida və mayeləri itələyən dalğa kimi əzələ daralmasıdır. Qidaları bir ucdan digərinə köçürmək üçün bu borunun içindəki əzələlər növbə ilə büzülür.
Mədə qurultusu mədədəki əzələlərin daralması nəticəsində yaranan səsdir və bunlar yalnız ac olduğunuz zaman baş vermir. Kolorado Dövlət Universitetinin qida elmləri və qidalanma professoru Tiffany Weirin sözlərinə görə, mədə həm ac, həm də tox olanda böyüyə bilər, bunun səbəbi iştahı tənzimləyən və peristaltikanı tətikləyən hormonlardır. Yeməkdən dərhal sonra çoxlu peristaltika var.
Yəni qida həzm yolundan keçərkən, həzmi asanlaşdırmaq üçün qarışdırılır və çalxalanır. Lakin bu həzm zamanı bərk və mayelərin qarışması səssiz proses kimi baş vermir. Burada peristaltik hərəkət çox vaxt nəzərə çarpmasa da, həzm sistemi boş olduqda mədənin səsi kənardan eşidilir.
Yəni bu vəziyyət aclıqla bağlıdır, çünki ac olanda mədə səsi daha da güclənir, buna baxmayaraq, mədə qurultusu bütün hallarda olur, yalnız mədə və bağırsaqlar tox olanda səsi boğur.
Mədə niyə quruldayır?
Milli Sağlamlıq İnstitutunun məlumatına görə, mədə bir neçə saat boş qaldıqda, qrelin adlı bir hormon ifraz etməyə başlayır. Bu hormon beyinə çatdıqda aclıq hissini tətikləyir və həzm sistemindəki əzələləri stimullaşdırır.
Fiziologiya professoru Mark AW Andrews qida olmadıqda mədə və bağırsaqların büzülməsinin səbəbinin mədə və ya bağırsaqda qalan artıq maye, bərk və ya mikrob qalıqlarını təmizləmək ola biləcəyini düşünür. Lakin mədə tox olanda mədə yığılır, lakin normadan azdır.
Bəzən mədə qurultusu həzm problemlərindən qaynaqlana bilər.
Qidaların, xüsusən də lobyaların tam həzm edilməməsi, peristaltik səsləri gücləndirən artıq qaz əmələ gətirə bilər.
