Azərbaycanlı alim vəfat etdi - Foto

Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının (AMEA) müxbir üzvü Rü­fət Mir-Qa­sı­mov vəfat edib.

Publika.az xəbər verir ki, bu barədə AMEA məlumat yayıb.

Bildirilib ki, Rüfət Mir-Əsə­dul­la oğ­lu Mir-Qasımov 17 ap­rel 1940-cı il­də Ba­kı şə­hə­rin­­də ana­dan ol­ub. O, Mosk­va Döv­lət Uni­ver­si­te­ti­nin Fi­zi­­ka fa­kül­tə­si­ni bi­tirib, elm­lər na­mi­zə­di, elm­lər dok­to­ru el­mi də­rə­cə­lə­ri­ alıb, 1989-cu il­də Azərbaycan Elmlər Akademiyasının (AEA) müx­­bir üz­vü se­çilib­.

R. Mir-Qasımov AEA Fi­zi­ka İns­ti­tu­tun­da (1963-1965) iş­lə­yib, 1965-ci il­dən Bir­ləş­miş Nü­və Təd­­qi­­qat­la­rı İns­ti­tu­tun­da (Dub­na, Ru­si­ya) apa­rı­cı el­mi iş­çi və­zi­fə­sin­də ça­lı­şıb, sonra bir sıra xarici ölkələrin nüvə tədqiqatları mərkəzlərində elmi fəaliyyətini davam etdirib.

Rüfət Mir-Qa­sı­mo­vun təd­qi­qat­la­rı əsa­sən ele­men­tar zər­rə­cik­lər fi­zi­ka­sı və sa­hə nə­zə­riy­yə­si­nə həsr olun­muş­dur. Lo­kal kvant nə­zə­riy­yə­si­nə al­ter­na­tiv kvant sa­hə nə­zə­riy­yə­si­nin qu­rul­ma­sı onun mü­hüm nə­ti­cə­lə­rin­dən bi­ri­dir. Alim bu­ra­da Plank sa­bi­ti və işıq sü­rə­ti ilə ya­na­şı, ye­ni uni­ver­sal sa­bit – fun­da­men­tal uzun­lu­ğu da da­xil et­miş­dir. Bu nə­zə­riy­yə çər­çi­və­sin­də yük­sək ener­ji­lər­də ye­ni fi­zi­ki ha­di­sə­­lə­rin möv­cud­lu­ğu proq­nozlaş­dı­rılıb.

Rüfət Mir-Qa­sı­mov rel­ya­ti­vist kon­fi­qu­ra­si­ya­lı fə­za kon­sep­si­ya­sı əsa­sın­da iki cis­min rel­ya­­ti­vist prob­­le­mi­nə ya­naş­ma üsu­lu­nu ver­ib və Şre­din­ger kvant me­xa­ni­ka­sı­nı in­ki­şaf et­dir­­ib. Lo­rens qru­pun­da Ka­zi­mir ope­ra­to­ru­nu rel­ya­ti­vis­tik his­sə­­cik­lər ara­­sın­­da mə­sa­fə ki­mi in­terp­re­ta­si­ya et­miş və bu­nu kvant me­xa­ni­ka­sı mə­sə­lə­lə­ri­nin həl­li­nə tət­biq edib. Bu in­terp­re­ta­si­ya və Fur­ye ay­rıl­ma­la­­rın­dan is­ti­fa­də et­­mək­lə fə­za­nın rel­ya­ti­vis­tik kon­­fi­qu­ra­si­ya­sı­nı qur­muş və bu­­nun­la da dal­ğa tən­lik­­lə­ri­nin həl­lin­də di­ffe­ren­si­al he­sab­la­­ma­lar­la ya­na­şı, son­lu fərq­lər üsu­lu­nun tət­bi­­qi­nin də sə­mə­rə­li­li­yi­nin ar­tı­rıl­ma­sı­na na­il ol­ub. Bu ya­naş­ma pro­ton mo­de­­li­nin, kvark mo­del­lə­ri­nin, yük­sək ener­ji­lər­də ad­ron­­la­­rın ya­yıl­ma­sı, rel­ya­ti­vis­tik nü­və fi­zi­ka­sı və s. təd­qi­qat­lar­da ge­niş tət­bi­qi­ni tap­ıb.