Yeni tədqiqat göstərib ki, 1,4 milyon il yaşı olan tapıntı Cənubi Afrikada yaşamış və əvvəllər məlum olmayan bir insan qohumuna aiddir...
Poliqon Live Science portalına istinadən xəbər verir ki, bu nəsli kəsilmiş insan qohumu Paranthropus cinsinə aid olub.
O, iri çənə quruluşu və böyük azı dişlərinə görə "dəmirçi adam" adlandırılıb. Lakin yeni aşkarlanan Paranthropus növünün çənəsi və dişləri daha kiçikdir, bu isə bu ləqəbin tam uyğun olmadığını göstərir.
Tədqiqatçılar 1,4 milyon il yaşı olan və SK 15 adlandırılan çənə sümüyünü öyrəniblər. Bu sümüklər ilk dəfə 1949-cu ildə Cənubi Afrikanın Svartkrans mağarasında tapılıb. Burada həmçinin digər Paranthropus qalıqları və erkən Homo nümunələri də aşkarlanıb. Tədqiqatın aparıcı müəllifi, Fransanın Bordo Universitetinin paleoantropoloqu Klement Zanolli bildirib:
"Svartkrans homininlərin müxtəliflik dərəcəsini anlamaq və onların bir-biri ilə qarşılıqlı əlaqəsini öyrənmək baxımından mühüm yerdir".
Əvvəlcə alimlər SK 15-in əvvəllər məlum olmayan və Telanthropus capensis adlandırılan bir növə aid olduğunu düşünüblər. Lakin 1960-cı illərdən etibarən bu qalıqların Homo ergaster adlı nisbətən incə bədən quruluşuna malik erkən insan növünə aid ola biləcəyi ehtimalı irəli sürülüb.
Zanolli və onun komandası SK 15 və digər fosilləri rentgen müayinəsindən keçirərək 3D modellərini yaradıblar. Tədqiqat nəticəsində məlum olub ki, SK 15 H. ergaster-ə aid deyil, daha çox əvvəllər məlum olmayan Paranthropus növüdür.
"Bu, 1970-ci illərdən bəri ilk dəfədir ki, yeni bir Paranthropus növü müəyyən edilir", deyə Zanolli vurğulayıb.
Tədqiqatda qeyd olunub ki, SK 15-in xarici quruluşu H. ergaster-ə bənzəsə də, dişlərinin daxili strukturu bu növdən fərqlənir. Mütəxəssislər SK 15-in dişlərinin dentin quruluşunu araşdırıblar və bunun heç bir məlum Homo növünə uyğun gəlmədiyini aşkar ediblər.
Bunun əvəzinə, çənə sümüyünün forması, dişlərin ölçüsü və quruluşu nəzərə alınaraq, SK 15-in Paranthropus cinsinə aid olduğu müəyyən edilib. Lakin onun dişləri və çənəsi digər Paranthropus növlərindən xeyli kiçikdir.
Alimlərin qənaətinə görə, SK 15 tanınmış üç Paranthropus növünün heç birinə aid deyil. Buna görə də yeni tapıntı P. capensis adlandırılıb.
Tədqiqata əsasən, 1,4 milyon il əvvəl Cənubi Afrikada ən azı iki Paranthropus növü - P. robustus və P. capensis yanaşı yaşayıb. Zanolli qeyd edib:
"Onların ehtimal ki, fərqli ekoloji nişləri var idi. P. robustus güclü çənə və böyük dişlərə malik olduğu üçün daha ixtisaslaşmış bir qidalanma rejiminə sahib olub. Digər tərəfdən, P. capensis-in daha kiçik dişləri və incə çənə quruluşu onu daha müxtəlif qida mənbələrindən istifadə etməyə imkan verib".
Alimlər gələcək araşdırmaların P. capensis-in təkamülün çıxılmaz nöqtəsinə gəlib-gəlmədiyini göstərə biləcəyini qeyd edirlər. Lakin hələlik, Afrika qitəsində erkən homininlərin fosil izləri çox az olduğu üçün bu sualı dəqiq cavablandırmaq mümkün deyil.
Poliqon.info
