1986-cı ilin payızında texnologiya dünyasının iki nəhəngi - Stiv Cobs və Bill Qeyts arasında "NeXT Computer"ın ofisində diqqətçəkən bir hadisə baş verib. "Microsoft" həmin ilin əvvəlində birja siyahısına daxil olduqdan sonra Qeyts əvvəlcədən planlaşdırılmış bir görüş üçün Cobsun yanına gəlib. Lakin bu görüş Cobsun güc və statusa olan münasibətini açıq şəkildə nümayiş etdirib.
Valyuta.az xəbər verir ki, "Forbes" jurnalının 2012-ci ildə yayımladığı bir məqaləyə görə, o dövrdə "NeXT" şirkətində proqram mühəndisi olan Rendi Adams Qeytsin lobidə bir saat gözlədiyini xatırlayır. Adams bildiririb ki, Cobs öz kabinetində əyləşib, lakin Qeytsi çağırmaq üçün yerindən qalxmayıb. Bu hadisə onların arasındakı gərgin rəqabəti bir daha ortaya qoyub.
Cobs və Qeyts arasındakı münasibət əslində, illər öncədən başlayıb. "Microsoft" "Macintosh" üçün proqram təminatı hazırlayanda Cobs bu əməkdaşlığı dəstəkləyib. Lakin "Microsoft" "Windows"u təqdim etdikdə, Cobs şirkətinin qrafik interfeysinin kopyalandığını düşünərək Qeytsə qarşı münasibətini dəyişib.
Cobs dəfələrlə "Microsoft" məhsullarını yaradıcılıq və orijinallıqdan məhrum olmaqda ittiham edib, Qeytsi isə "zövqsüz" adlandırıb. Digər tərəfdən, Qeyts də etiraf edib ki, Cobs ilə işləmək çətindir, lakin rəqibinin məhsul dizaynı və marketinq sahəsindəki istedadını hər zaman yüksək qiymətləndirib.
İllər keçdikcə münasibətləri dəyişib. 1997-ci ildə "Apple" iflasın astanasında olarkən, Cobs Qeytsdən kömək istəməyə məcbur olub. "Microsoft" "Apple"a 150 milyon dollar investisiya yatıraraq və "Mac" üçün "Office" proqram paketini hazırlamağa söz verərək şirkətin ayaqda qalmasına yardım edib.
Bu tarixi an 1997-ci ildə keçirilən "Macworld" konfransında yaşanıb. Cobs ictimaiyyət qarşısında Qeytsə təşəkkür edərək deyib:
"Bill, təşəkkür edirəm. Dünya daha yaxşı bir yer oldu".
Bu hadisə "Time" jurnalının üz qabığında əbədiləşdirilib.
Sonrakı illərdə münasibətləri daha da isti oldu. 2007-ci ildə "D5" konfransında görüşdükdə, uzun illər davam edən rəqabətləri barədə qarşılıqlı hörmət çərçivəsində danışıblar. Cobs etiraf edib ki, "Apple"ın uğur qazanması üçün "Microsoft"u məğlub etməyə ehtiyac yoxdur. Bu, onun illər əvvəl Qeytsi lobidə gözlətməsi ilə müqayisədə böyük bir dəyişiklik olub.
Stiv Cobsun həyatının son illərində Bill Qeyts onu tez-tez ziyarət edib. Onların söhbətləri artıq texnologiyadan daha çox ailə, övladlar və həyat haqqında mövzulara yönəlib.
Cobsun vəfatından sonra Qeyts "Charlie Rose"a verdiyi müsahibədə onların əlaqəsi haqqında belə danışmışdı:
"Biz bir növ birlikdə böyüdük. Aramızda cəmi bir il yaş fərqi var idi, hər ikimiz nikbin idik və böyük şirkətlər yaratdıq".
1986-cı ildə baş verən həmin hadisə, iki liderin zamanla necə dəyişdiyini göstərib. Bir zamanlar güc mübarizəsi aparan gənc və ambisiyalı sahibkarlar, illər keçdikcə bir-birinə hörmət bəsləyən və dostlaşan liderlərə çevriliblər. Bu münasibət, zaman və perspektivin hətta ən böyük rəqabətləri belə yumşalda biləcəyinin sübutu olub.
Paşa Məmmədli
