Bütün dünyanın canlı izlədiyi mübahisədən sonra Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenskinin Ağ Evi tərk etməsi, ciddi müzakirə predmetidir. İndi hamını Zelenski ilə Tramp arasında qalmaqalla nəticələnən müzakirənin detalları maraqlandırır.
Demokratikmusavat.com ABŞ prezidenti Donald Tramp, Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenski və ABŞ-nin vitse-prezidenti Vens arasında qızğın fikir mübadiləsinin stenoqramını təqdim edir.
Donald Tramp:
Əgər mən onların hər ikisi ilə (Zelenski və Tramp) danışmasaydım, heç vaxt razılaşmamız olmazdı. Siz istəyirsiniz ki, mən Putin haqqında dəhşətli sözlər deyim, sonra deyim: “Ay Vladimir, sövdələşməni necə aparırıq?” Bu belə olmur. Mən Putini dəstəkləmirəm. Mən heç kimin tərəfində deyiləm. Mən Amerika Birləşmiş Ştatlarının və bütün dünyanın rifahının tərəfdarıyam. Mən sülh tərəfdarıyam və bu böyük nifrətə son qoymaq istəyirəm. Zelenskinin Putinə qarşı nifrətini görürsünüzmü? Bu qədər nifrətlə razılaşmaq çox çətindir. Mən bunu başa düşürəm. Amma qarşı tərəf də ona aşiq deyil. Deməli, söhbət tərəflərin seçilməsindən getmir, mən sülhün tərəfində olmalıyam. Mən Avropanın tərəfindəyəm. Mən buna son qoya biləcəyimizi görmək istəyirəm. Sərt olmağımı istəyirsən? Mən indiyə qədər gördüyün kişilərdən daha sərt ola bilərəm, amma heç vaxt belə bir razılaşma əldə etməyəcəksən.
Vitse-prezident Vens:
- ABŞ-də dörd il ərzində mətbuat konfranslarına gedən və Vladimir Putin haqqında sərt danışan bir prezidentimiz var idi, sonra isə Putin Ukraynanı işğal etdi və ölkənin çox hissəsini məhv etdi. Sülh və firavanlığa aparan yol diplomatiya ilə məşğul olmaq ola bilər. Biz Co Bayden yolunu sınamışıq, bu da sinənizi döymək və ABŞ Prezidentinin sözlərini ABŞ prezidentinin hərəkətlərindən daha çox əhəmiyyət kəsb etdiyini iddia etməkdir. Amerikanı yaxşı ölkə edən Amerikanın diplomatiya ilə məşğul olmasıdır. Prezident Tramp məhz bunu edir.
Zelenski:
- Sizə bir sual verim?
Vens:
- Əlbəttə!
Zelenski :
- Yaxşı. Putin 2014-cü ildə Ukraynanın müxtəlif hissələrini, xüsusən də ölkənin şərq hissələrini, Krımı işğal edib. O vaxt prezident Obama, sonra prezident Tramp, sonra prezident Bayden, indi də prezident Tramp var idi və o, Putini dayandıracaq. Amma 2014-cü ildə heç kim ona mane olmadı. Sadəcə işğal etdi və ələ keçirdi. İnsanları öldürdü. 2014-cü ildən 2022-ci ilə qədər vəziyyət eyni idi. İnsanlar təmas xəttində ölürdü və heç kim buna mane olmurdu. Onunla çoxlu söhbətlərimiz, o cümlədən ikitərəfli söhbətlərimiz olub. 2019-cu ildə yeni prezident kimi mən onunla Makron və Merkellə birlikdə atəşkəs sazişi imzaladım. Hamısı mənə dedi ki, o, heç vaxt müharibəyə başlamayacaq. Onunla qaz müqaviləsi də imzaladıq. Amma bütün bunlardan sonra o, atəşkəs razılaşmasını pozdu. İnsanlarımızı öldürdü, əsir dəyişdirmədi. Biz məhbus mübadiləsi müqaviləsi imzaladıq, amma o, bunu yerinə yetirmədi. Hansı diplomatiyadan danışırsan, Vens? Nə demək istəyirsən?
Vens:
- Mən sizin ölkənizin məhvinə son qoyacaq diplomatiya növündən danışıram.
Zelenski onun sözünü kəsərək;
- Bəli, amma kifayət qədər güclü deyillərsə...
Vens də öz nəvbəsində Zelenskinin sözünü kəsərək;
- Cənab prezident, bütün hörmətimlə, məncə, Oval Ofisə girib Amerika mediası qarşısında məsələni həll etməyə çalışmanız sizə hörmətsizlikdir. Hal-hazırda siz uşaqlar, çağırışçıları cəbhə bölgəsinə getməyə məcbur edirsiniz, çünki sizin insani resurs çatışmazlığı probleminiz var. Bu münaqişəyə son qoymağa çalışdığınız üçün prezidentə təşəkkür etməlisiniz.
Zelenski:
- Siz heç Ukraynada olmusunuzmu ki, bizim hansı problemlər var? Heç olmasa bir dəfə gəl.
Vens:
- Mən əslində kadrlara baxdım və gördüm və bilirəm ki, siz insanları təbliğat turuna aparanda nə baş verir, cənab prezident. Silahlı qüvvələrinizə insanları cəlb etməkdə problemləriniz olması ilə razılaşırsınızmı? Sizcə, ABŞ-ın Oval Ofisinə girib ölkənizin məhvinin qarşısını almağa çalışan bir administrasiyaya hücum etmək hörmətlidir?
Zelenski:
- Çoxlu suallar. Birincidən başlayaq. Birincisi, müharibə zamanı hamının, hətta sizin də problemləriniz olur. Amma sənin yaxşı okeanın var və indi problemləri hiss etmirsən. Ancaq gələcəkdə onları hiss edəcəksiniz.
Tramp Zelenskinin sözünü kəsir:
- Sən bunu bilmirsən.
Zelenski:
- Allah nəsib eləsin ki, müharibəniz olmasın.
Tramp:
- Bizə necə hiss edəcəyimizi söyləməyin. Problemi həll etməyə çalışırıq. Bizə nə hiss edəcəyimizi söyləməyə çalışmayın.
Zelenski:
- Mən cəhd etmirəm. Mən bir suala cavab verirəm ki...
Tramp:
- Hisslərimizi bizə diktə etmək iqtidarında deyilsiniz. Özümüzü çox yaxşı hiss edəcəyik.
Zelenski:
- Təsiri hiss edəcəksiniz...
Tramp:
- Biz özümüzü çox yaxşı və çox güclü hiss edəcəyik. Siz hazırda ən yaxşı vəziyyətdə deyilsiniz.
Zelenski:
- Müharibənin əvvəlindən...
Tramp:
- Siz özünüzü çox pis vəziyyətdə qoymusunuz. Hazırda heç bir kartınız yoxdur.
Zelenski:
- Mən kart oynamıram.
Tramp:
- Siz kart oynayırsınız. Siz milyonlarla insanın həyatı ilə oynayırsınız. Üçüncü dünya müharibəsi ilə oynayırsan. Siz III Dünya Müharibəsi ilə oynayırsınız və etdiyiniz iş sizi çoxlarının düşündüyündən daha çox dəstəkləyən bu ölkəyə qarşı çox hörmətsizlikdir.
Vens:
- Heç sağ ol demisən?
Zelenski:
- Dəfələrlə.
Vens:
- Xeyr, bütün görüş boyu “sağ ol” dediniz? Siz Pensilvaniyaya getdiniz və oktyabr ayında müxalifət üçün kampaniya apardınız. Amerika Birləşmiş Ştatlarına və ölkənizi xilas etməyə çalışan prezidentə bir neçə təşəkkür sözü deyin.
Zelenski:
- Zəhmət olmasa, düşünürsünüz ki, müharibə haqqında çox yüksək səslə danışsanız...
Tramp:
- O, yüksək səslə danışmır. Ölkənizin böyük problemləri var.
Zelenski:
- Bilirəm. Soruşa bilərəm...
Tramp:
- Xeyr, yox, kifayət qədər dediniz. Ölkənizin böyük problemləri var.
Zelenski:
- Bilirəm.
Tramp:
- Siz qalib gəlməyəcəksiniz. Bizim sayəmizdə ondan qurtulmaq üçün böyük şansınız var.
Zelenski:
- Cənab prezident, biz öz ölkəmizdə güclü olaraq qalırıq. Müharibənin əvvəlindən biz tək idik və minnətdarıq. Mən bu ofisdə sağ ol dedim.
Tramp:
- Siz tək deyildiniz. Biz sizə bu axmaq prezident vasitəsilə 350 milyard dollar verdik. Biz sizə hərbi texnika verdik. Sizin xalqınız cəsurdur, amma bizim silahlarımızdan istifadə ediblər. Əgər bizim hərbi texnikamız olmasaydı, bu müharibə iki həftəyə bitəcəkdi.
Zelenski:
- Üç günə, bəli. Mən bunu Putindən eşitmişəm. Üç gün ərzində.
Tramp:
- Belə şeylər etmək çox çətin olacaq.
Vens:
- Sadəcə təşəkkür edirəm.
Zelenski:
- "Sağ ol" dedim - Amerika xalqına "sağ ol" dedim.
Vens:
- Fərqlərin olduğunu qəbul edin və səhv etdiyiniz zaman Amerika mediasında onlarla mübarizə aparmaqdansa, gəlin onları həll edək. Səhv etdiyinizi bilirik.
Tramp:
- Görürsünüzmü, düşünürəm ki, Amerika xalqının nə baş verdiyini görməsi yaxşıdır. Hesab edirəm ki, bu, çox vacibdir. Buna görə də bunu etmək çox uzun çəkdi. Minnətdar olmalısan. Sizin kartınız yoxdur. Orda dəfn olunmusunuz, insanlar ölür, əsgəriniz çatmır. Bax, sənin əsgərlərin çatmır. Siz isə bizə deyirsiniz: “Mən atəşi dayandırmaq istəmirəm, atəşi dayandırmaq istəmirəm, müharibəni davam etdirmək istəyirəm”. Əgər siz indi atəşkəs əldə edə bilsəydiniz, mən sizə deyirəm, bunu qəbul edərdiniz ki, güllələr uçmağı dayandırsın və xalqınız ölməyi dayandırsın.
Zelenski:
- Bəli, əlbəttə, mən müharibəni dayandırmaq istəyirəm. Ancaq sizə dediyim kimi, zəmanətlə. Xalqımızdan soruşun ki, atəşkəs olsun, onlar nə düşünür?
Tramp:
- Mən deyildim. Ağıllı adam olmayan Bayden adlı bir oğlanla idi.
Zelenski:
- Bu, sənin prezidentin idi!
Tramp:
- Sizə döşəküzü verən Obama idi. Mən sizə “Javelin” verdim. Mən sizə nizə verdim ki, bütün bu tankları məhv edə biləsiniz. Obama sizə döşəküzü verdi. Siz daha çox minnətdar olmalısınız, çünki sizə deyim ki, kartlarınız yoxdur. Bizimlə xəritələriniz var, amma bizsiz heç bir xəritəniz yoxdur. Bu, asan bir iş olmayacaq, çünki münasibət dəyişməlidir.
