Bir vaxtlar zəngin olmaq üçün neft, qızıl və daşınmaz əmlaka sərmayə yatırmaq əsas strategiya hesab edilirdi. Ancaq son illərdə investorlar yeni bir istiqamətə yönəlirlər: meşələr və yaşıl texnologiyalar.
Əgər pul ağaclarda bitmirsə, bəs niyə milyardlarla dollar meşələrin qorunması və alternativ enerji layihələrinə axır?
Bunun səbəbləri arasında karbon kreditləri, ekoloji biznes modelləri və yaşıl iqtisadiyyatın sürətli inkişafı dayanır.
Meşələrə yatırım: Yeni zənginlik mənbəyi?
Ənənəvi sərmayə strategiyalarından fərqli olaraq, bəzi investorlar indi ekosistemin qorunması ilə gəlir əldə etməyin mümkün olduğunu anlayıblar. Bunun əsas səbəblərindən biri karbon kreditləridir.
Karbon kreditləri və böyük şirkətlərin yaşıl yarışına qoşulması
Böyük şirkətlər karbon emissiyalarını azaltmaq üçün müxtəlif layihələrə sərmayə qoymağa məcburdurlar. Bu, əsasən "Paris İqlim Sazişi" çərçivəsində qəbul edilən qlobal iqlim öhdəlikləri ilə bağlıdır. Bunun nəticəsində bir çox iri şirkətlər karbon neytrallığına nail olmaq üçün meşələrin bərpası və qorunmasına milyardlarla dollar sərmayə yatırır.
Məsələn:
- "Microsoft" 2030-cu ilə qədər tamamilə karbon neytral olmağı hədəfləyir və bunun üçün tropik meşələrin bərpasına böyük yatırımlar edir.
- "Amazon" isə "The Climate Pledge" layihəsi çərçivəsində müxtəlif ölkələrdə karbon udma layihələrinə sərmayə qoyur.
Bu kreditlər sayəsində şirkətlər karbon tullantılarını kompensasiya edir və eyni zamanda ekoloji dəyərlərə uyğun imic formalaşdırırlar.
Dayanıqlı meşə təsərrüfatları: Yeni qızıl mədənləri?
Bəzi investorlar meşə təsərrüfatlarını gəlirli biznes kimi görməyə başlayıblar. Sertifikatlı və davamlı şəkildə idarə olunan meşələr ağac emalı, kağız sənayesi və eko-materiallar üçün böyük potensiala malikdir.
Məsələn, Skandinaviya ölkələrində idarə olunan meşə təsərrüfatları həm iqtisadi gəlir gətirir, həm də ekoloji cəhətdən davamlı hesab edilir. Bu meşələrdən əldə edilən məhsullar sertifikatlı olduğu üçün bazarda yüksək qiymətə satılır.
Bunun nəticəsində ekoloji təmiz və dayanıqlı ağac məhsullarına tələbat artır və bu sahəyə sərmayə qoyan şirkətlər böyük gəlir əldə edirlər.
Kriptovalyutalar yox, yaşıl enerji?
Əvvəllər sərmayəçilər kriptovalyutaları gələcəyin ən perspektivli sektoru hesab edirdilər. Lakin "Bitcoin" kimi kriptovalyutaların böyük enerji sərf etməsi onları alternativ axtarmağa vadar edib. Artıq investorlar yaşıl enerji layihələrinə sərmayə qoymağa üstünlük verirlər.
Alternativ enerji bazarının böyüməsi
- 2023-cü ildə alternativ enerji bazarına yatırılan qlobal investisiyalar 1,7 trilyon dolları keçdi.
- Günəş və külək enerjisi bazarı hər il 10%-dən çox böyüyür.
- "Tesla" və "Microsoft" kimi şirkətlər hidrogen texnologiyalarına və batareya sistemlərinə böyük sərmayələr qoyurlar.
İlon Mask belə bir müddət əvvəl "Bitcoin"dən uzaqlaşaraq "Tesla"nın yaşıl enerji sektoruna fokuslanacağını açıqlamışdı. Yəni hətta texnologiya milyarderləri də fokuslarını kriptodan yaşıl iqtisadiyyata dəyişirlər.
Meşələrə və alternativ enerjiyə yatırım sərfəlidirmi?
Sual oluna bilər ki, investorlar üçün yaşıl iqtisadiyyat və meşələrə sərmayə qoymaq nə dərəcədə sərfəlidir? Mütəxəssislər bildirirlər ki, yaxın on ildə bu sahə ən yüksək gəlirli sektorlardan biri olacaq.
- Karbon kreditləri bazarı 2030-cu ilə qədər 50 milyard dollarlıq sənayeyə çevriləcək.
- Alternativ enerji bazarı 2040-cı ilə qədər neft və qazı üstələyəcək.
- Yaşıl texnologiyalar və iqlim startapları üçün sərmayə axını sürətlə artır.
Məsələn, "BlackRock" və "Vanguard" kimi iri investisiya fondları artıq fosil yanacaqlardan çıxaraq alternativ enerji və meşə layihələrinə sərmayə yatırmağa başlayıblar.
Gələcəkdə investorlar nəyə fokuslanacaq?
Bütün bu trendlər göstərir ki, ekoloji və yaşıl iqtisadiyyat investisiya bazarında əsas istiqamətə çevriləcək. Artıq dünyanın ən böyük sərmayəçiləri bu sahədə dominant mövqe tutmaq üçün hərəkətə keçiblər.
Meşələr yeni qızıl mədənləridir?
Əgər əvvəllər neft və qızıl investorların əsas maraq dairəsi idisə, indi meşələr, karbon kreditləri və yaşıl enerji yeni zənginlik mənbəyinə çevrilib. Pul ağaclarda bitməsə də, o ağacları qoruyan və idarə edənlər gələcəyin milyarderləri ola bilər!
