Təxminən 252 milyon il əvvəl baş vermiş bir hadisə planetdəki heyvanların əksəriyyətini məhv edib. Cenevrə Universitetinin alimlərinin apardığı yeni araşdırma nəticəsində məlum olub ki, fəlakətin səbəbi atmosferə təxminən 100 milyard ton karbon qazı buraxan böyük vulkan püskürmələri olub. Bu, qlobal temperaturun qəfil 10°C artmasına və iqlim tarazlığının pozulmasına səbəb olub.
Editor.az xəbər verir ki, tədqiqat Frontiers in Earth Science (FES) jurnalında dərc olunub. Tədqiqatın nəticələri göstərib ki, heyvanlar çox əziyyət çəksələr də, bir çox bitkilər fəlakətdən sağ çıxıblar və o dövrdə elm adamlarına iqlim dəyişikliyini modelləşdirməyə kömək edən fosillər buraxıblar. O dövrdə Yer coğrafiyasına dair məlumatları bitki qalıqları ilə müqayisə edərək alimlər orada tapılan biomlara əsaslanaraq yerli iqlimin necə olduğunu təxmin etməyə çalışıblar.
Tədqiqatçılar isti və rütubətli tropik meşələr, mövsümi tropiklər, mülayim zonalar və səhralar daxil olmaqla altı əsas biomu (vahid təbii və iqlim bölgəsində qarşılıqlı təsir göstərən ekosistemlərin qrupları) müəyyən ediblər. Soyuq iqlimlərdə tropiklər səhralar, daha yüksək enliklərdə isə tundra və soyuq meşələr üstünlük təşkil edib. İsti hava şəraitində temperatur yüksəlmiş, qütblərdə mülayim meşələr, ekvator enliklərində isə səhralar yaranıb. Alimlər müəyyən ediblər ki, biomlar Perm-Trias sərhəddində əhəmiyyətli dərəcədə dəyişib. Müəlliflərin fikrincə, bu, həmin dövrlər üçün məlumatların kifayət qədər olmaması və ya sabit biomların formalaşmasına mane olan kəskin iqlim dəyişmələri ilə bağlı ola bilər. Son Trias dövründə iqlim Permiyə nisbətən 10°C yüksək temperaturda sabitləşib. Tropik bölgələrdəki səhralar yağış meşələri ilə əvəz olunub, tundralar tamamilə yox olub.
//Gülnarə Abasova, Editor.az
