Tədqiqatçılar müəyyən ediblər ki, körpələr nitq səslərini ayırd etməyi və onları dodaq və dil hərəkətləri ilə əlaqələndirməyi dörd aydan əvvəl öyrənməyə başlayırlar - əvvəllər düşünüldüyündən xeyli tez.
Hit.az xəbər verir ki, araşdırma "Developmental Science" (DevSci) jurnalında dərc olunub.
Əvvəllər elm adamları hesab edirdilər ki, bu proses uşaqlar öz ana dilinə köklənməyə başlayanda altı ilə on iki ay arasında başlayır. Amma yeni araşdırmalar göstərir ki, səslərin necə əmələ gəldiyini təhlil etmək bacarığı ondan çox əvvəl başlayır.
Təcrübədə 4-6 aylıq 34 körpəyə iki süni dil öyrədilib: biri labial səslərlə (“b” və “v” kimi) və birinə dil səsləri ilə (“d” və “z” kimi). Sözlər şəkillərlə müşayiət olunub - labial səslər üçün meduza və dil səsləri üçün cır. Daha sonra uşaqlara öyrəndikləri dillərdən yeni sözləri tələffüz edən şəxsin videosu nümayiş etdirilib. Uşaqlar artikulyasiyanın əvvəllər öyrəndikləri ilə uyğunlaşdığı çərçivələrə daha uzun baxıblar.
Bu o deməkdir ki, körpələr sadəcə səsləri passiv şəkildə dinləmirlər, həm də vizual məlumatlarla müqayisə edərək onları aktiv şəkildə təhlil edirlər. Bu qabiliyyətin erkən inkişafı nitq pozğunluqlarının diaqnostikasına və korreksiyasına kömək edə bilər. Tədqiqatçılar ikidilli mühitin bu prosesə təsir edib-etmədiyini və uşaqların digər fərdləri eynilə erkən tanıyıb-tanıya bilməyəcəyini öyrənməyi planlaşdırırlar.
Samir
