Dünyanın ən böyük aysberqi Antarktidadakı ucqar bir adadan təxminən 70 kilometr aralıda saya oturub və potensial olaraq həyati əhəmiyyətli vəhşi təbiət sığınacağı zərbədən xilas olub.
Hokm.az xəbər verir ki, sahəsi təxminən 3300 kvadratmetr kilometr və təqribən 1 trilyon ton ağırlığında olan A23a nəhəng aysberqi 2020-ci ildən bəri Antarktidadan şimala, Cənubi Corciya adasına doğru sürüklənir. “The Guardian” yazır ki, bu, aysberqin ada ilə toqquşması və ya onun yaxınlığındakı dayaz sularda saya oturaraq pinqvinlərin və suitilərin balalarını qidalandırmaq qabiliyyətini poza biləcəyi ilə bağlı narahatlıqları artırıb.
Aysberqin əbədi olaraq dayaz yerdə ilişib qalacağı qeyri-müəyyən olaraq qalır. Britaniya Antarktika Tədqiqatının okeanoloqu Endryu Meyers bildirib ki, bundan sonra nə olacağını görmək maraq doğurur.
2023-cü ilin sonlarında A23a ilə qarşılaşan və o vaxtdan bəri peyk vasitəsilə onun taleyini izləyən Meyers deyib: “Son bir neçə onillikdə Cənub Okeanı vasitəsilə bu marşrutu izləyən bir çox aysberq tezliklə parçalanır, dağılır və əriyir”.
Dünyanın ən böyük və ən qədim aysberqi 1986-cı ildə Antarktika şelfindən qopub.
O, 2020-ci ildə “azadlığa çıxana” qədər 30 ildən çox dayaz yerdə ilişib qalıb. Onun şimala yöndəmsiz səyahəti bəzən okean qüvvələri tərəfindən gecikdirilib ki, bu da aysberqin yerində fırlanmasına səbəb olur. Əvvəllər peyk görüntüləri belə aysberqlərin adi şəkildə daha kiçik parçalara parçalanmadığını göstərirdi. Lakin yanvar ayında 19 kilometr uzunluğunda bir parça aysberqdən qopub.
Aysberqin çox yaxınlaşacağı təqdirdə Cənubi Corciyanın əhəmiyyətli heyvandarlıq yerində vəhşi təbiət üçün narahatlıqlar var idi. Bu, pinqvinlər və suitilər kimi heyvanları nəhəng buz parçasının ətrafından keçmək üçün daha da irəli getməyə məcbur edərdi.
Meyers bildirib ki, belə bir hal adada körpə heyvanlar üçün mövcud qida miqdarının azalmasına və buna görə də ölüm hallarının artmasına səbəb ola bilər.
Bununla belə, aysberq indiki yerində vəhşi təbiətə fayda verə bilər.
Meyers qeyd edib ki, aysberqin torpaqlanması və əriməsi nəticəsində yaranan qida maddələri pinqvinlər və suitilər də daxil olmaqla, bütün regional ekosistem üçün qida əlçatanlığını artıra bilər.
Cənubi Corciyada təxminən 5 milyon suiti və 30 müxtəlif növdən olan 65 milyon yuva qurmuş quş yaşayır.
Aysberq gəmiçilik üçün heç bir təhlükə yaratmır və o qədər böyükdür ki, gəmilər onun ətrafında asanlıqla keçə bilir.
Bununla belə, o, daha kiçik parçalara bölündükcə, bəzi ərazilər daha balaca, amma çox vaxt daha təhlükəli olan aysberq parçalarına görə kommersiya balıqçı gəmiləri üçün əlçatmaz ola bilər.
Okeanoqraf bildirib ki, belə nəhəng aysberqlər Antarktika buz təbəqələrinin mövcudluğu dövrünün tamamilə normal hissəsidir. Bununla belə, 2000-ci ildən bəri buzlaqlar iqlim dəyişikliyi ilə əlaqədar buz itkisinin sürətlənməsi ilə müqayisə oluna bilən 6000 milyard ton kütlə itirib.
Keçən ay tədqiqatçılar xəbərdarlıq etmişdilər ki, orta qlobal temperaturun sənayedən əvvəlki səviyyədən 1,5-2 dərəcə Selsi yuxarı qalxması okeanın səviyyəsini on metr və ondan da yuxarı qaldırmaq üçün kifayət qədər donmuş suyu əridə bilər.
Dünyada yanğınlar, daşqınlar və fırtınalar nəticəsində əvvəlki istilik rekordlarını qıran keçən il temperaturun 1,5 dərəcə Selsini keçdiyi ilk təqvim ili oldu.
