ABŞ-nin yeni prezidenti Donald Trampın administrasiyası 12 fevralda Rusiyanın Ukraynaya qarşı müharibəsini bitirmək strategiyasını həyata keçirməyə başlayıb. Xüsusilə, bu, Trampın Rusiya diktatoru Vladimir Putinlə telefon danışığı, ABŞ liderinin Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenski ilə telefon danışığı, həmçinin ABŞ Müdafiə Naziri Piter Heqsetin NATO-nun Brüsseldəki qərargahında Ukrayna ilə bağlı Təmas Qrupunun iclası zamanı etdiyi əhəmiyyətli bəyanatı ilə start götürüb.
HİT.az xəbər verir ki, bununla bağlı keçmiş ABŞ səfiri, siyasi müşahidəçi Deniel Frid "Atlantic Council" üçün yazıb.
Ekspert xatırladıb ki, tənqidçilər Trumpın Putinlə telefon danışığını pisləyiblər və bu da ABŞ prezidentinin özü tərəfindən vurğulanıb ki, patetik ton daşıyır.
"Putinlə danışığın Zelenski ilə danışıqdan əvvəl olması Tramp administrasiyasının Rusiyaya qarşı müəyyən meylini göstərir. Amma Trampın üslubu adətən tərəfdaşlara, xüsusilə avtoritar liderlərə qarşı isti tonu əhatə edir. Bu tez dəyişə bilər. Və Zelenski ilə danışıq da ən azı Ukrayna mənbələrinə görə isti keçib. Hər iki zəng danışıqların başlanğıcına işarədir, amma onların mahiyyətinə deyil. Ümid edirik ki, Trampın düşməni Putinlə hər hansı görüşü yalnız dostu Zelenski ilə paralel görüşlə birgə olar", deyə Frid vurğulayıb.
Bu danışıqla bağlı daha çox məlumat yaxın zamanda, xüsusilə Trump administrasiyasının yüksək vəzifəli şəxsləri, vitse-prezident Cey Di Vens və dövlət jatibi Marko Rubio Münhen Təhlükəsizlik Konfransına gəldikdə məlum olacaq, müşahidəçi hesab edir.
"Ukraynanın 1991-ci il sərhədlərinin bərpası əslində yaxın gələcəkdə hərbi yolla əldə edilə bilməz. Bunu Ukrayna liderləri və Ukraynanın əksər dostları qəbul ediblər. Görünür, Heqset ABŞ-nin ən yaxın məqsədinin atəşkəs olduğuna işarə edirdi və bu artıq uzun müddətdir aydın idi", deyə "Atlantic Council" müəllifi təhlil edib.
Öz növbəsində ABŞ Müdafiə Naziri Ukraynanı ərazi güzəştlərinə təşviq etməyib. O, həmçinin ABŞ-nin Rusiyanın ölkənin təxminən 20% ərazisini işğal etdiyini tanıya biləcəyini irəli sürüb.
"Bu çox xoş xəbər deyil, amma əgər bu sadəcə atəşkəsə ehtiyacın tanınması mənasını verirsə, Rusiyanın tələblərinə təslim olmaq deyilsə, bu döyüş əməliyyatlarının dayandırılması üçün ağıllı atəşkəsə uyğundur", deyə Frid əlavə edib.
Həmçinin məqalənin müəllifi qeyd edir ki, Rusiyanın danışıqlar vasitəsilə Ukraynanın NATO-ya üzvlüyünə razılıq verəcəyi bir dünya yoxdur:
"Bunu Heqset deyib və bu, Ukraynanın heç vaxt NATO-ya üzv olmayacağını demək deyil. Ukraynanın NATO-ya üzvlük qapısının bağlanması Rusiyaya qarşı bölünməz güzəşt olardı ki, bu da ABŞ-nin mövqeyini heç bir əsaslı səbəb olmadan zəiflədərdi. Amma bu hələ administrasiyanın mövqeyi deyil və ümid edirik ki, onun mövqeyi olmayacaq".
Bundan əlavə, bir müddətdir aydındır ki, ABŞ Ukraynanı müdafiə etməyəcək, buna görə də Avropa ölkələri atəşkəsə nail olmaq üçün daha çox səy göstərməlidirlər. Nəşrdə qeyd olunub ki, həmçinin aydındır ki, AB ölkələri Ukraynadakı qüvvələrinə Rusiya tərəfindən hücum edildikdə ABŞ dəstəyinə söykənəcəklər:
"Belə dəstək hava qüvvələri və Heqsetin Ukraynada ABŞ qoşunlarının yerləşdirilməsi ilə bağlı qırmızı xəttini aşmayan digər vasitələri əhatə edə bilər. Hegset ictimai şəkildə topu avropalılara atdı, amma bu hər halda baş verərdi".
Müəllifin sözlərinə görə, Ukraynanı Rusiya işğalından müstəqil saxlayan möhkəm atəşkəs Putin üçün strategiya məğlubiyyəti və Ukrayna, Avropa və azad dünya üçün uğur ola bilər.
"Heqset realist olmaq lazım olduğunu deyib. Ukraynanın Rusiya tərəfindən işğal olunmuş ərazilərini bərpa etməsi qısa müddətdə mümkün olmaya bilər. Eynilə, uzun illər Baltikyanı ölkələrin Moskvadan müstəqilliyini bərpa etməsini, Almaniyanın birləşməsini və ya dəmir pərdənin sonunu təsəvvür etmək mümkün deyildi. Amma bütün bunlar baş verdi. Eyni şey Ukraynanın bərpası ilə də baş verə bilər, əgər Ukraynanın dostları sadiq və möhkəm qalsalar", deyə Frid təmin edib.
Müəllif qeyd edib ki, Trumpın komandasının Ukrayna strategiyasının başlanğıcının çatışmazlıqları var, amma hər şey bəzilərinin düşündüyü qədər hələlik pis deyil.
Samir
